قلعهٔ شیندان (شیندان قالاسی) یا قلعه سندان، قلعه ای تاریخی و مرتفع در مرز ایران و جمهوری آذربایجان و بر فراز کوه شیندان است. این قلعه از مهم ترین آثار تاریخی پیش از اسلام شهر آستارا محسوب میشود. قلعه شیندان، دژ و قلعه تاریخی در ارتفاع ۱۸۵۰ متری در جاده آستارا به اردبیل، منطقه حیران، و آنسوی مرز، واقع شده است. گویند که قلعه شیندان قدمتی دو هزار ساله دارد.
شیندان به معنی محل نور است و گویا که در زمان های قدیم در آنجا آتشکده ای برپا بودهاست که زرتشتیها و میترائیسمهای این منطقه در آن به عبادت میپرداختند. با توجه به وجود آثار باقی مانده از آتشکده ها، تاریخ این بنا احتمالاً مربوط به قبل از اسلام، دوره ساسانیان است.
از اتفاقات مهم این قلعه میتوان به قیام حمزه خان تالش (حاکم آستارا) در عهد شاه عباس صفوی اشاره کرد. طی این رویداد حاکم اردبیل به مدت نه ماه قلعه را به محاصره در آورد و در نهایت حمزه خان به شیروان متواری شد.
گویند این قلعه بخاطر وسعت دید بسیار خوب، زمانی محل اقامت و فرماندهی بابک خرمدین ابرقهرمان ایرانی بوده است. طبق گفته اهالی محل، این قلعه پس از جنگ بابک خرمدین به مرور زمان رها شده است. در ساخت این قلعه از سنگ و ملات ساروج استفاده شده بود.
در برخی کتاب ها از جمله کتاب “قلعه های آذربایجان و گیلان در آینه تاریخ ” نوشته یحیی عسگری نمین از این قلعه با عنوان ” گور بابک” هم نام برده می شود.
برای دیدن این قلعه زیبا به استان سرسبز گیلان و شهر آستارا سفر کنید. سپس از آستارا به سمت اردبیل در حوالی گردنه حیران جایی در سمت راست جاده، بر فرار کوه های آنسوی مرز این قلعه پر شکوه را مشاهده خواهید کرد. شهر مرزی آستارا در ۱۷۳ کیلومتری شهر رشت، مرکز استان گیلان قرار دارد. آستارا علاوه بر این قلعه با شکوه، جاذبه های دیدنی بسیاری همچون گردنه حیران و تالاب استیل و آبشار لاتون دارد و گزینه بسیار مناسبی برای سفر به یک منطقه زیبا و خوش آب و هواست.