کلیسای وانک یا کلیسای نجات دهنده مقدس (به ارمنی Սուրբ Ամենափրկիչ Վանք)، نام کلیسای زیبایی در محله جلفا در اصفهان است که از نام کلیسای معروفی در نخجوان گرفته شده است. این کلیسا از کلیساهای تاریخی ارمنی های اصفهان می باشد و در زمان شاه عباس دوم توسط ارامنه مهاجر ساخته شده است. قدمت کلیسای وانک به سال 1606 میلادی می رسد. "وانک" در زبان ارمنی به معنی صومعه می باشد.
کلیسای وانک بزرگ ترین و معروف ترین کلیسای ایران به شمار می رود و هم چنان کلیسای جامع ارامنه اصفهان است. این کلیسا با نام «آمنا پرکیچ» نیز درجهان شناخته می شود و یکی از 13 کلیسای باقی مانده در محله جلفا در شهر اصفهان از قرن هفده میلادی است. کلیسای وانک برخلاف سایر کلیساهای کهن ارمنی که از جنس سنگ ساخته شده‌اند، از خشت خام بنا شده است.
این کلیسا دو گنبد دارد که یک گنبد کوچک تر است. گنبد کوچک بر فراز فضایی که برای حضور عام مردم در نظر گرفته شده، قرار دارد. گنبد بزرگ بر فراز فضایی که در پیشگاه محراب کلیسا اختصاص یافته، واقع شده است.
کلیسای وانک فقط یک عبادتگاه نیست و مجموعه ای شامل دیر، کلیسای اصلی و صحن، ناقوس خانه، کتابخانه، موزه، برج ساعت، اتاق‌های مخصوص اقامت اسقف و همچنین تالارهای اجتماعات و چاپخانه است و مساحتی بالغ بر 8731 متر مربع دارد. از این مساحت، 3857 متر مربع آن مربوط به ساختمان‌ها و بقیه متعلق به فضای سبز و باغ وانک است.
پس از ورود به کلیسای وانک در سمت راست خود اولین بنایی که به چشم می‌خورد برج ناقوس نامیده می‌شود. برج ناقوس سه طبقه دارد. این برج سه طبقه درست در بالای ورودی دِیر واقع شده است. بر فراز این برج سه طبق زیبا یک ساعت بزرگ با وزنی حدود سیصد کیلوگرم قرار گرفته است. کلیسای وانک یک موزه نیز دارد که در سال 1905 تا 1906 میلادی در حیاط کلیسای وانک به کوشش «طاطاووس هونانیان»، فرزند «هاروتون هونانیان»، نویسنده کتاب تاریخ جلفای اصفهان ساخته شد. در این موزه دیدنی، کتاب های نفیس خطی و چاپی، تابلو های گچبری و نقاشی، ظروف چینی و سفالی و ... نگهداری می شود.
این کلیسا در تاریخ 15 دی ماه سال 1310 با شماره 85 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
_01.jpeg)
_01.jpg)
