
یکی از مکان های توریستی شهر تاریخی یزد حمام ابوالمعالی است که در دوران قاجار بنا شد. محل قرار گیری این اثر در محله فهادان (فهد به معنای دانا و سرشناس) که از از زمان های گذشته محل سکونت سرشناسان شهر بوده است، میباشد. با وجود این که سازمان میراث فرهنگی کشور، زمان ساخت این بنا به دوران قاجار نسبت میدهند، اما سنگ نوشته ای که این موضوع را ثابت و تاریخ ساخت آن را ذکر کرده باشد در این حمام یافت نشده است. مردم این محل نیز باور دارند که این حمام قدمتی هزار ساله دارد که تا کنون صحت این موضوع ثابت نشده است. در خصوص معماری حمام، طراحی بنا و عمارت کاملا مختص دوره قاجار میباشد. در ساخت این بنا اصول منطقي معماري سنتي، تمام موازين شرعي و مردمداري، از جمله آداب و رسوم و خواستههاي رایج اهالي شهر در آن دوره در نظر گرفته شده است. معمار این بنا از مصالحي مانند آجر، آهك، ملات، ريكاندودهاي ديمه، ساروج و گچ كوهي که از جمله مصالح معمول ساخت اماکن آن دوره بوده است، در ساخت حمام به کار گرفت. با این که بسیاری از تزیینات جزیی و خاص حمام به دلیل بی توجهی از بین رفتهاند اما هنوز هم زيبايي و اصالت خود را حفظ کرده و این اصالت را میتوان در سقف های گنبدی شکل آن مشاهده کرد. در حین بازدید از این اثر، هشتی، راه پله ورودی، فضای ورودی و تعدادی حوضچه آب گرم و سرد، اتاق استراحت، خزینه، شاه نشین، گرمخانه و دیگر قسمت های بکر ساختمان قابل مشاهده هستند که برای هر گردشگری چشمنواز است. حمام ابوالمعالی تا 40 سال پیش کاربری خود را به عنوان یک حمام حفظ کرده بود؛ اما در سال های بعد، فعالیت آن متوقف شد. پس از مرمت و بازسازی این مکان ، در سال 1386 رستوران ابوالمعالی در حمام تاسیس شد.
حمام ابوالمعالی به زیباترین جاذبه های گردشگری شهر یزد نیز نزدیک است؛ به طوری که این حمام روبروی اثر قدیمی زندان اسکندر، مجاور بقعه هزار ساله دوازده امام، کنار مسجد چهل محراب و خانههاي قديمي عربها و لاريها میباشد. همچنین در شمال حمام، بخش شمالی خیابان فهادان و در شرق آن، خیابان امام خمینی قرار دارد. در سمت جنوب حمام، محلات بازارنو و وقت الساعت و در غرب آن محلات شاه ابوالقاسم و کوشکنو قابل مشاهده هستند. بقعه سیدرکن الدین نیز در یک کیلومتری حمام است.
حمام ابوالمعالی در تاریخ ۴ تیر ماه سال ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۴۷ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.