شهر یزد، یکی از شهرهایی است که بافت سنتی بسیار زیبایی دارد و در آن خانههایی قدیمی با سبک معماری گذشته به چشم میخورد. یکی از این خانهها، که قدمت آن به اواخر دوره قاجار برمیگردد، خانه رسولیان است. امروزه، این خانه به یک مکان جذاب و قطب گردشگری شهر یزد تبدیل شده و امکان بازدید عموم از آن میسر می باشد.
خانه رسولیان، در سال 1283 به همت میرزا کاظم رسولیان ساخته شده و معمار آن محمد حسن محمد رحیم است. این خانه در ابتدا کاربری مسکونی داشته، ولی از سال ۱۳۶۸، که به صورت وقف در اختیار دانشگاه یزد قرار گرفته، یک مکان علمی و آموزشی محسوب میشود. بعد از مرمت و بازسازی، این خانه تبدیل به بخشی از دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه یزد شده است. خانه رسولیان، که امروزه تبدیل به یک مجتمع هنرى شده است، به دلیل نقش آموزشى و پژوهشى آن، محل برگزارى سمینارهاى گوناگون علمى و پذیراى شخصیتهاى برجسته داخلى و خارجى است.
این خانه، از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده که هر کدام بخشهای مختلفی دارند. قسمت بیرونی شامل حوضخانه، تالار، زیرزمین، بادگیر و اتاق ارسی میشود و بخش اندرونی، که همان فضای خصوصی خانه است، از اتاقهای سهدری و پنجدری، بادگیر، تالار، کلاهفرنگی، ارسی و حیاط مشجر تشکیل شده است. حمام خانه هم در میان بخش اندرونی و بیرونی قرار دارد.
هم در قسمت اندرونی و هم در قسمت بیرونی خانه، حیاط وجود دارد. حیاط بیرونی، در گذشته محل پذیرایی از مهمانان و برگزاری مراسم روضهخوانی بوده است. حیاط اندرونی، جزو فضای خصوصی خانه است و حوض بزرگی وسط آن قرار دارد که درختان اطرافش زیبایی خاصی به حیاط دادهاند. بخشهای مختلف قسمت اندرونی در اطراف حیاط اندرونی ساخته شدهاند. در خانه رسولیان زیرزمینی هم وجود دارد که در گذشته محل نگهداری لوازم خانگی و مواد غذایی بوده است.
آرامگاه استاد کریم پیرنیا، پدر معماری سنتی ایران، در این خانه قرار دارد. این استاد بزرگ معماری، خود اهل یزد بود و درمورد اصول و ویژگیهای معماری ایرانی، پژوهشهای مهمی انجام داده بود.
موقعیت خانه رسولیان در شهر یزد امروزی، محله سهل بن علی و کوچه شهید صدوقی است. این خانه از نظر تاریخی و هنری اهمیت ویژهای دارد و در تاریخ ۱۵ دی ماه سال ۱۳۷۵ هجری شمسی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. گردشگران میتوانند در سفر به شهر یزد، از این خانهی تاریخی و معماری زیبا و خیرهکننده آن بازدید کنند و از تماشای شکوه گذشته لذت ببرند.