خانه داروغه مربوط به دوران قاجار است و در شهر مشهد خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه واقع شده است. این بنا در اواخر دوره قاجار به دستور "یوسف خان هراتی" به مساحت حدود هزار و صد متر مربع توسط کارگران و معماران روس احداث گردید.
یوسف خان آخرين داروغه شهر مشهد بود و به منظور اقامت و پذیرایی های رسمی از مهمانان دستور ساخت این خانه را داده بود.
ساختمان خانه داروغه در سه ضلع شمالی و جنوبی و شرقی حیاط و در دو طبقه ساخته شده است و حدود یک متر پایین تر از سطح زمین قرار دارد. حیاط خانه یک حوض در وسط و دو باغچه کوچک در دو طرف حوض دارد. این بنا از بخشهای مختلف مانند اتاق های بادگیر، نشیمن، سرداب، مطبخ خانه تشکیل شده است. ساختمان این خانه متاثر از معماری روس است و در آن کاشی های هفت رنگ، تزیینات چوبی و تندیس های گچی استفاده شده است.
در خانه داروغه هر دو طرف حیاط هم بخش های زمستان نشین و هم قسمت های تابستانه دارند بنا براین از هر دو طرف حیاط در کل سال استفاده می کردند. برای حل کردن مشکل سرما از وسایلی مثل بخاری دیواری، پنجره های دو جداره استفاده شده که در آن زمان جزء وسایل خاص این بنا به شمار می آمد. اولین شومینه شهر مشهد نیز در این خانه قرار داشت. آشپزخانه هم در زیر قسمت اتاق های زمستان نشین قرار داشت تا بنا را بهتر گرم کند. در بخش تابستانه نیز اتاق های بادگیر و حوض آب سنتی قرار داشت تا خنکای آب و باد بهتر در اختیار اهالی منزل قرار بگیرد.از جمله خصوصیات خانه داروغه این است که بعضی از قسمت های این خانه به عنوان اولین ها در مشهد شناخته شده است ماننداولین شومینه و اولین حمام. در صورتی که در آن سال ها حمام خصوصی اصلا معنایی نداشت و همه مردم در حمام عمومی کار های نظافتی خود را انجام می دادند.
از دیگر موارد جالب این نقطه از شهر، این است که ابن بنای تاریخی در کوچه داروغه واقع شده که در آن دو خانه دیگر نیز وجود دارد این خانه ها در گذشته به هم راه داشتند و ساکنان خانه به راحتی از خانه ای به خانه دیگر می رفتند.
این بنا به خاطر مرمت فوق العاده اش از سوی یونسکو برنده جایزه حفظ و نگهداری میراث فرهنگی آسیا شد. خانه داروغه تا قبل از دهه ۶۰ به عنوان یک خانه مسکونی استفاده می شد ولی بعد ها این خانه تبدیل به حسینیه شد و در نهایت در سال ۱۳۹۴ بعد از پروژه مرمت یک بار دیگر نامش بر زبان ها افتاد و بازدید برای عموم آزاد گردید.
این بنا در تاریخ ۷ مهر ماه سال ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۳۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.