موزه آبگینه و سفالینه های ایران
موزه آبگینه و سفالینههای ایران، یکی از موزههای مهم شهر تهران محسوب میشود و عمارت آن خانهای تاریخی مربوط به دوره قاجار است. این موزه در خیابان سی تیر تهران واقع شده و موزه تخصصی شیشه و سفال است. این اثر در اردیبهشت ۱۳۷۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. موزه آبگینه یکی از پربازدیدترین موزههای تهران است و هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.
خیابان سی تیر یا قوام السلطنه، خیابانی است که در تاریخ ایران نقش مهمی ایفا کرده و گوشه گوشه آن بناهای قدیمی و مکانهای دیدنی مثل موزه علوم و فنون، کلیسای پطرس مقدس و آتشکده آدریان تهران به چشم میخورند. یکی دیگر از مکانهای گردشگری و دیدنی این خیابان، موزه آبگینه و سفالینه است که عنوان اولین موزه شیشه و سفال ایران را دارد و در خانه قوام السلطنه، نخست وزیر احمد شاه قاجار و حکومت پهلوی، برپا شده است.
تاریخچه عمارت این موزه، به سال 1291 شمسی برمیگردد که احمد قوام، ملقب به قوامالسلطنه، ساختمانی زیبا و باشکوه را در میان باغی قاجاری بنا کرد. این عمارت، به عنوان دفتر کار و محل زندگی قوام توسط استاد علی معمارباشی ساخته شد و قوام السلطنه به مدت چهل سال در آن زندگی کرد. این ساختمان مدتی به عنوان سفارت مصر مورد استفاده قرار گرفت و در سال 1351 فردی به نام بابک بازرگانی ایران آن را خریداری کرد تا باشگاه کارکنان بانک را در آن راهاندازی کند. در ۱۳۵۵، دفتر فرح پهلوی این عمارت را برای برپا کردن موزه خرید و با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی اقدام به نوسازی و بهسازی آن کرد.
معماری این عمارت، آمیزهای از معماری ایرانی و اروپایی است و طراحی پلکان آن به شیوه روسی انجام شده، اما هنر معماری ایرانی در منبتکاریهای درها و پلهها، گچبریهای سقفها و ستونها و آیینهکاریهای آن نمود پیدا کرده است. بعد از انقلاب، به آینهکاریهای طبقه دوم بخشهایی افزوده شده که در آنها درونمایههای مذهبی و انقلابی به چشم میخورد. نقشه ساختمان موزه به شکل ده ضلعی است و در باغی به مساحت هفت هزار مترمربع قرار دارد. ویژگی برجسته طراحی داخلی موزه آبگینه تهران، طراحی جالب ویترینهای آن است که با الهام از ستونهای تخت جمشید، کاخ تچر و کعبه زرتشت طراحی شدهاند و شکلی اصیل و منحصربهفرد دارند.
موزه آبگینه، در دو طبقه ساخته شده و شامل پنج تالار میشود که در دو تالار طبقه اول، شیشه و سفال مربوط به دوران قبل از اسلام، و در سه تالار طبقه دوم آثار دوران اسلامی به نمایش گذاشته شدهاند. قدیمیترین آثار شیشهای موزه، زیورآلات مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد است. ارزشمندترین شیشههای موزه، لولههای شیشهای معروف به سیلندر شیشه هستند که به هزاره دوم پیش از میلاد تعلق دارند و از معبد چغازنبیل به دست آمدهاند. سفالهایی از دورههای مختلف فرهنگی ایران در تالارهای موزه آبگینه قرار دارند که از میان آنها میتوان به سفالی دستساز متعلق به دوران اشکانی در طبقه اول، ظروف زرینفام دوران سلجوقی در تالار زرین و لعابهای یک رنگ فیروزه تالار لاجورد اشاره کرد.