عمارت کاظمی مربوط به دوره قاجار بوده و در تهران، خیابان پانزده خرداد، کوچه ابوالقاسم واقع شده است. این بنا که نام جدید آن (موزه تهران قدیم) است از خانه های قدیمی تهران بوده که در محله چاله میدان قدیم، در همسایگی امام زاده یحیی قرار دارد.
سرای کاظمی متعلق به میرزا سید کاظم، پسر سید میرزا هدایت الله تفرشی است که در سال ۱۲۶۶ هجری قمری وارد دربار قاجار شد. این بنا که در زیبایی بی نظیر است به نام بنیان گذار و واقف آن کاظمیه لقب گرفت.
عمارت کاظمی مثل تمام خانه های دوره قاجار شامل بیرونی، اندرونی، آب انبار و مطبخ بوده که جایگاه اجتماعی صاحب خانه را نشان می دهد. این بنا مساحتی بالغ بر دو هزار متر مربع دارد که بیش از ۱۲۰۰ متر مربع آن فضای باز و مابقی زیر بنا است.
خانه کاظمی دارای دو حیاط است؛ یک حیاط جنوبی در بخش بیرونی و یک حیاط شمالی که در بخش اندرونی قرار دارد. در وسط حیاط نیز حوض زیبایی دیده می شود. آن چه از قسمت اصلی به جا مانده شاه نشین است که یک طبقه در زیر و یک طبقه در رو دارد. بخش اصلی ساختمان یک و نیم متر از کف حیاط بالاتر است و در بخش زیرین آن زیر زمین قرار دارد که دارای آجر کاری خوش نقش و نفیسی است.
در ساختمان اصلی دو تالار در وسط قرار گرفته اند و در دو طرف تالار گوشواره ها قرار دارند. سالن اصلی دو بخش دارد که با دیوار نازکی از هم جدا شده اند. روی این دیوار پنجره هایی با معرق کاری و شیشه های رنگی دیده می شود. به طور کلی تزیینات بیرونی، نمای زیبای آجری، پنجره های ارسی و بادگیر ها به سبک خانه های یزدی از ویژگی‌های منحصر به فرد معماری عمارت کاظمی است.
از نکات قابل توجه این خانه رختشوی خانه است که در آن زمان امری بسیار کم سابقه بود. چرا که تمام مردم برای شستن لباس ها به چشمه ها و رود خانه ها می رفتند.
این خانه را شهرداری تهران خرید و پس از مرمت در سال ۱۳۸۶ هجری شمسی آن را به (خانه موزه تهران قدیم) تبدیل کرد. موزه تهران قدیم شامل قسمت های زیر می باشد:
۱- موزه مردم شناسی که در آن لباس مشاغل صد و پنجاه سال گذشته و نیز مجسمه های مرتبط با فرهنگ تهران قدیم قرار دارد.
۲- نگار خانه
۳- تماشا خانه
۴- تالار مشاهیر
۵- کتاب خانه تخصصی تهران شناسی
این اثر در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۷۹ هجری شمسی با شماره ثبت ۳۰۳۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
.jpg)