یکی از زیباترین مکان های طبیعی و بکر استان تهران، تنگه واشی در نزدیکی شهر فیروزکوه است. صخره های به هم پیچیده، رودخانه خروشان و آبشار از دیدنی ها و زیبایی های این مکان به شمار می روند. آب و هوا و مناظر این منطقه، محلی را برای گذراندن روز های گرم تابستانی در محیطی مطبوع فراهم نموده است. ویژگی دیگر این منطقه قدمت تاریخی آن میباشد و تقریبا 120 سال است که عشایر سنگسری در آن زندگی میکنند. با این حال مسیر تنگه واشی دشوار است و همه افراد به راحتی نمیتوانند به آن جا بروند.
پس از گذر از روستا جلیزجند که دروازه ورود به تنگه واشی میباشد، دشت های کشاورزی گندم و سیب زمینی، باغ های میوه و کشاورزان و باغداران مشغول به کار، به چشم میخورند. بعد از آن ها رودخانهای که از آبشار ساواشی جاری میشود و تنگه سا قرار دارد. اگر از مسیر تنگه واشی و بعد از آن تنگه سا عبور کنید (بیشتر مسیر داخل رودخانه است) پس از حدود یک ساعت و نیم به آبشار ساواشی در انتها تنگه میرسید. ارتفاع این آبشار 15 متر است و در مقابل آن یک حوضچه قرار دارد.
از نظر تاریخی، این منطقه دارای کتیبهای کهن مربوط به دوران قاجار میباشد که سه هنرمند معمار، نقاش و سنگتراش برای ساخت آن کوشش نمودند. این کتیبه 185 ساله با ابعاد 6 در 7 متر، شکارگاهی با منظره اسب، نیزه ها، شکار ها و پسران و نوادگان فتحعلی شاه را نمایش میدهد. این اثر با الهام گرفتن از نقش برجسته ها شیراز در دل کوه ساخته شده است. در سال های اخیر برخی گردشگران با بیتوجهی به قدمت و ارزش کتیبه، به آن آسیب وارد نمودهاند.
برای گذراندن یک روز عالی در تنگه واشی از مسیر بزرگراه صدر، بزرگراه بابایی، اتوبان تهران-پردیس، بعد از بومهن و رودهن، جاده فیروزکوه، جاده فرعی تنگه واشی، روستای جلیزجند، استفاده نمایید. زمان پیشنهادی برای رفتن به این منطقه، فصل تابستان است. زیرا در بیشتر روز ها سال آب و هوا بسیار سرد در این ناحیه حاکم است که رفت و آمد را دشوار میسازد. همچنین باران های ناگهانی و رگبار های شدید بسیار رایج است و با توجه به وجود تنگه و مسیر های باریک، سیلاب هایی رخ میدهد. بنابراین پیش از شروع گردش، وضعیت جوی را بررسی نمایید. فراموش نکنید که در مسیر تنگه واشی گیاهی به نام باریجه وجود دارد که کمیاب میباشد و در ساخت دارو مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه چتری شکل را نباید چید و افرادی که آن را میچینند مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند.
علاوه بر تنگه واشی و رودخانه، روستا جلیزجند نیز مکانی جذاب برای بازدید است. در بازدید خود میتوانید از نوشیدن دوغ پنج گیاه این روستا که از ترکیب گیاهان محلی نعناع، کاکوتی، آویشن، پونه جنگلی و پونه کوهی تشکیل شده است، لذت ببرید.