موزه ملی ایران بزرگترین، مهمترین و قدیمیترین موزه کشور است که در شهر تهران قرار دارد. این مجموعه دارای دو بخش ایران باستان و دوران اسلامی میباشد که در سال 1316 موزه باستانشناسی و در سال 1375 موزه هنر دوران اسلامی ایران گشایش یافت. این مکان بیشترین یافته های باستان شناسی حاصل از کاوشهای علمی از دوران پارینهسنگی تا اسلامی، به تعداد بیش از 300 هزار شی را در خود جای داده است. شایان ذکر است که قدمت کهنترین آثار موجود در موزه ایران باستان به بیش از 800 هزار سال و تازهترین آن ها که مربوط به دوره ساسانی است، به بیش از 1700 سال پیش باز میگردد.
اندیشه نخستین راه اندازی این موزه توسط فردی به نام "صنیع الدوله" در دوره مشروطه ایجاد شد. اما این اندیشه بعد ها رنگ واقعیت به خود گرفت. این مکان، اولین موزه رسمی ایران است که نخست در قسمتی از مدرسه دارالفنون قرار داشت. این موزه اولیه، در دوره احمد شاه قاجار و توسط وزیر معارف او، مرتضی خان ممتازالممالک، تشکیل شد. در سال 1304 در دوره رضا شاه، اشیا موجود در موزه که 15 پارچه اشیای عتیقه مفرغی، 158 قطعه کاشی، سفال و شیشه، 9 سکه و 54 قطعه سلاح قدیم، تفنگ، کلاهخود، زره، و تعدادی آثار اهدایی مجموعهداران خصوصی را شامل میشد، به تالار آیینه عمارت مسعودیه، واقع در میدان بهارستان برده و موزه ملی در آنجا ایجاد شد. از آن جایی که امتیاز طراحی و اجرا پروژه ساخت موزه و کتابخانه ملی متعلق به فرانسویان بود، در سال 1308 مهندسان فرانسوی به ایران آمده و فعالیت خود را آغاز نمودند. پایان رسمی معماری بنا را که با وقفه ها بسیاری همراه بود، سال 1329 بیان شده است.
نمای ساختمان موزه ایران باستان پوشیده از آجرهای قرمز رنگ و مانند معکب مستطیلی افقی است و طرح آن الگویی از کاخ ساسانی تیسفون و طاق کسری میباشد. موزه متشکل از سه بخش جدا از هم است که در حجم به هم پیوند میخورند. بالای در ورودی، کتیبهای مرمرین حاوی شعر ملک الشعرای بهار قرار دارد که از خط ثلث امیرالکتاب ملک الکلامی برای نوشتن آن استفاده شده است. زیر بنا موزه ملی ایران بیش از 20 هزار و مساحت آن 18 هزار متر مربع برآورد شده است. در حال حاضر این مکان که به عنوان موزه مادر معروف است توسط جبرئیل نوکنده اداره میشود.
برای بازدید از موزه ملی ایران میتوانید همه روزه به تهران، خیابان امام خمینی، مجموعه تاریخی باغ ملی، نبش خیابان پروفسور رولن و خیابان سی تیر، شماره 1، مراجعه نمایید. اگر از مترو استفاده میکنید در ایستگاه ها میدان حسن آباد یا میدان امام خمینی پیاده شوید.