خانه شربت اوغلی یکی از قدیمیترین و بهنامترین خانه های شهر تبریز میباشد. این مکان با نام خانه کمپانی نیز شناخته شده است. مالک این ساختمان حاج مجيد شربت اوغلي فرزند نایب هاشم خان، متولد سال 1287 بود که به کار تجارت فرش تبریز اشتغال داشت. نقل است که در زمان های گذشته این خانه میزبان دسته های عزاداري در روز های تاسوعا و عاشورا بود که عزاداران پس از وارد شدن به حياط بيروني از سمت بازار، به عزاداري، سينه زني و زنجير زني ادامه میدادند و از آن ها پذيرایي ميشد. معماری سنتی این مکان یادآور دوران قاجار است و زیبایی معماری آن دوره را به بازدیدکنندگان نمایش میدهد. البته در اوایل دوره پهلوی تغییراتی نیز در بنا ایجاد شد که طی آن اتاق هایی را به ضلع شمالی حیاط باغچه، افزودند.
مساحت کنونی خانه 1500 و زیربنا آن 1300 مترمربع برآورد شده است. این ساختمان دارای دو طبقه، یک زیرزمین، قسمت اندرونی و بیرونی و دو حیاط شمالی و جنوبی است. اگر از سمت حیاط شمالی بخواهیم وارد خانه شویم، پس از عبور از یک هشتی، پله های طبقه اول نمایان میشوند. اگر از سمت حیاط جنوبی وارد محوطه شویم، باید از یک دالان با طاقنمای آجری عبور کنیم. این دالان در گذشته سرپوشیده بود.
نمای ساختمان مزین به ستون های مرتفع و سرستون های گچبری شده است. طبقه همکف و اول مملو از طنبی ها و اتاق های تو در تو میباشد. طبقه اول یک تالار مرکزی نیز دارد که پس از گذر از یک راه پله مرکزی میتوان به آن رسید. یکی از ویژگی های برجسته این بنا، طراحی آن با توجه به وزش باد های تبریز به خصوص باد شمالی است؛ به طوری که فضا داخلی خانه از گردش طبیعی هوا بهرهمند میشود. در سال 1369 این مکان توسط شهرداری تبریز خریداری شد. پس از این که گروهی از استادکاران تبریز با دقت آن را بازسازی و مرمت نمودند، این خانه به عنوان فرهنگسرا و بنیاد نخبگان تبریز مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر آن در سال های اخیر مرکز ایران شناسی این مکان را برای فعالیت خود برگزید. زیرزمین خانه در گذشته به عنوان آب انبار و محل نگهداری آذوقه و علوفه مورد استفاده قرار میگرفت. دو در ورودی به این مکان راه داشتند که در زمان ها اضطراری و اتفاقاتی همچون آتش سوزی، اهمیت آن ها آشکار میشد. امروزه این قسمت به فضای نمایشگاهی مبدل شده است.
خانه شربت اوغلی در روز 6 اسفند ماه سال 1379 با شماره ثبت 3222 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید رایگان از این مکان به استان آذربایجان شرقی، شهر تبریز، محله سرخاب، روبروی پارک مقبره الشعرا، کوچه هشت متری فرهنگسرای تبریز، مراجعه نمایید.