موزه سنجش تبریز در پشت ساختمان شهرداری، یکی از مراکز گردشگری استان و نخستین موزه تخصصی سنجش کشور میباشد. خانهای که هم اکنون موزه در آن واقع شده، در اواسط دوران قاجار بنا شده بود و اکنون بیش از 160 سال قدمت دارد. این محل به دست خانواده حیدرزاده بنا گردید که بعد ها به خانواده سلماسی، از تاجرهای سرشناس تبریزی در دوره خود، رسید که با اعمال تغییراتی، به شکلی که امروز هست، مبدل شد. پس از فوت سلماسی، سازمان میراث فرهنگی در سال 1374 یا 1376 خانه را خرید. این سازمان اقدامات اصلاحی و بازسازی موزه را در طی چند مرحله اعمال نمود و در نهایت در سال 1381 موزه سنجش را در آن راه اندازی کرد. ساختمان این موزه در دو طبقه و 650 مترمربع بنا شده است که معماری سنتی و اصیل ایرانی میتواند برای گردشگران جذابیتی افزون بر تماشا ابزار قدیمی ایجاد نماید. زیبایی خانه سلماسی به دلیل وجود حوضخانه، درخت و گل کاری ها، پنجره ها ارسی، کمد های تزیین شده و شومینه های مزین به گچبری میباشد.
همانطور که از نام موزه پیدا است، در این مکان وسایلی که در طول زمان به وسیله آن اندازهگیری صورت میگرفته گردآوری شدهاند. زیرزمین خانه را به نمایش دادن ابزار های اندازهگیری وزن و ترازو های مختلف با کاربرد های گوناگون مانند ترازو های زرگری بسیار ظریف، سنگوزنه ها، چندین نوع پیمانه های نفتی، و قپان های قدیمی و بزرگ میادین بار اختصاص دادهاند. همچنین در قسمتی از زیرزمین ابزار های کهن مربوط به هواشناسی، علم نجوم و زمینشناسی مانند قطبنما، اسطرلاب و کره های سماوی نیز در معرض نمایش قرار دارند. برخی از تالار های موجود در طبقه همکف ساختمان مخصوص نمایش ابزار های اندزهگیری زمان میباشد. در این تالار ها انواع ساعت های قدیمی که برخی ساخت کشورهای آلمان، فرانسه و سوئیس هستند و قدمتشان بین 100 الی 400 سال میباشد، وجود دارند. در یکی از تالار ها نیز چند تلسکوپ و تعدادی اسناد قرار دارند. جالب است بدانید ارزشمندترین اشیا موجود در موزه یک تنه درخت پنج میلیون ساله از دوران پلیوسن، پمپ بنزین صد ساله و یک ساعت تاریخی مربوط به امپراتور روم باستان مییاشند. تنه درخت مذکور که جذب مواد آلی، آوند و دیواره های آن را سخت نموده و قسمت خارجی آن شبیه به زنگ زدگی آهن است، توسط یک زمین شناس محلی در پارس آباد مغان خریداری و بعد به تبریز منتقل گردید.
این خانه در روز 15 اردیبهشت ماه سال 1376 با شماره ثبت 1862 به فهرست آثار ملی کشور افزوده شد.
برای بازدید از موزه سنجش به استان آذربایجان شرقی، شهر تبریز، خیابان امام خمینی، کوچه مقصودیه، بن بست سلماسی مراجعه نمایید.