
در سال ۹۵۱ هجری قمری به دلیل حملات پی در پی ترکان عثمانی به ایران، شاه طهماسب صفوی پایتخت را از تبریز به قزوین منتقل نمود. سپس وظیفه ساخت باغی مربعی شکل به همراه عمارتی زیبا، تالار، ایوان و حوض را به جمعی از بهترین معماران کشور سپرد. سپس عمارتی دو طبقهای که پیش از سال ۱۳۰۰ هجری شمسی آن کلاه فرنگی شاه طهماسب و امروزه کاخ چهل ستون می نامند، ساخته شد و اکنون از جاذبه های گردشگری شهر قزوین به حساب میآید. باغ کنونی در گذشته وسعت بیشتری داشت به طوری که از خیابان واقع در شمال سبزه میدان کنونی تا حیاط نادری، طول باغ و از جلوی اداره پست و تلگراف تا دیوار باختری شعبه بانک ملی، عرض آن بود. در آن دوره درختان میوه در سرتاسر باغ قرار داشتند. به مرور زمان بخشی از باغ به تفرجگاه عمومی سبزه میدان و بخشی به خیابان تبدیل شد. عمارت چهل ستون از روی نقشه یک معمار ترک و در نزدیکی تعدادی نهر بنا شد. آب این نهر ها به دو حوض شمالی و جنوبی عمارت وارد و از طریق نهر موجود در میانه خیابان جنوبی به سمت حیاط نادری جاری میشد. کاخ چهل ستون دارای 500 متر مربع مساحت، به شکل یک هشت ضلعی، با محور های چلیپایی(صلیبی) و به صورت برون گرا میباشد.
در گذشته در چهار سوی عمارت چهل ستون، چهار خیابان به همراه چندین چنار بلند در اطراف، بنا شده بود. چهار اتاق در طبقه اول و چهار ایوان در طبقه دوم عمارت قرار داشت که با گشایش پنجره های ایوان، هوا مطبوع به آن راه مییافت و در جریان بود. این پنجره ها در حال حاضر بسته هستند تا از آسیب دیدن تزیینات داخلی بنا جلوگیری شود. درب ورودی ساختمان به صورت شیبدار ایجاد شده تا جریان هوا بتواند به سمت مرکز آن پیش برود. طبقه اول عمارت را میتوان به دوره صفوی نسبت داد اما طبقه دوم آن به دلیل تغییرات بسیاری که در دوره قاجار در آن صورت گرفت، به آن دوره مربوط میشود. برای مثال چهار اتاق گوشواره که در چهار طرف سالن بزرگ وجود دارد از جمله اضافات صورت گرفته در دوره قاجار میباشد. امروزه از بنا های مربوط به دوره صفوی در این باغ تنها سردر عالی قاپو و عمارت کلاه فرنگی بر جای مانده است.
کاخ چهل ستون قزوین در ماه بهمن سال ۱۳۳۴ با شماره ثبت ۳۸۹ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از این مکان به استان قزوین، شهر قزوین، سبزه میدان (میدان آزادی) مراجعه نمایید.
در نزدیکی این مکان سرای سعدالسلطنه، بنای تاریخی گراند هتل، عمارت سردار مفخم و بازار قزوین قرار دارند که میتوان از آن ها نیز بازدید نمود.