در سال 1191 هجری شمسی (1227 هجری قمری – 1812 میلادی) دو برادر به نام های محمدحسن خان و محمدحسین خان که از سردمداران زمان حکومت فتحعلی شاه و ناصر الدین شاه قاجار بودند، اقدام به ساخت بزرگ ترین آب انبار تک گنبدی جهان در محله راه ری قزوین، نمودند. این دو سردار از جمله کسانی بودند که در جنگ ایران و روسیه رشادت های بسیاری از خود نشان دادند. پس از پایان جنگ ها، در قزوین بنا های عام المنفعه بسیار زیادی همچون مدرسه، مسجد، حمام و آب انبار توسط آن ها ساخته شد. یکی از این آب انبار ها که توسط این دو برادر بنا شد، در خیابان راه آهن و دیگری در خیابان تبریز قرار دارد. نخستین آب انبار را به برادر بزرگتر و دیگری را به برادر کوچکتر نسبت دادهاند.
در ساخت آب انبار سردار بزرگ که نمونهای از یک نظام بزرگ و جالب آبرسانی شهری میباشد، از شفته آهک با روکش ساروج با قطری در حدود سه متر استفاده شده است. در قسمت ورودی این مکان دو سکوی سنگی در طرفین، برای نشستن و استراحت نمودن ایجاد شده است. بر روی آب انبار یک گنبد بلند و آجری ساخته شده و تعدادی باد گیر و نور گیر، روشنایی داخل بنا را تامین میکنند. برای تهویه هوای درون آب انبار، بر روی گنبد آن چهار روزنه مشبک ایجاد شده است. فاصله میان کف آب انبار تا بلندترین قسمت آن 28.5 متر میباشد که در سال های اخیر کف آب انبار به ارتفاع 3 متر پر شده است به همین دلیل ارتفاع کل ساختمان 25.5 متر گردیده است. بر روی این گنبد آجری، یک گنبد کوچک مخروطی شکل نیز قرار دارد که آن را با کاشی های فیروزهای پوشاندهاند. در ورودی آب انبار دارای طاقنمایی عریض با قوس جناقی، دو پا طاق جانبی و در دو طبقه میباشد. همچنین این قسمت مزین به آجرکاری، کاشیکاری و طرحهای هندسی منظم و زیبا است. از دیگر تزیینات موجود آجرکاری، رسمبندی و پا باریک ها در قسمت داخلی سقف طاقنمای میانی میباشند که جلوه بیشتری به آن دادهاند. برای رسیدن به آب باید از یک راه سنگی که حدود 50 پله دارد عبور نمود. پس از این که حدود 12 و نیم متر پایین تر از سطح زمین برویم، کانالی مشهور به راه شیر به همراه سقف قوسی شکل نمایان میشود. سپس میتوان مخزن آب مربع شکلی را که دارای اضلاع 14 متری میباشد، مشاهده نمود. چهار گنبد بر روی مخزن قرار گرفتهاند که هر کدام دارای بخارکش کوچکی هستند.
آب انبار سردار بزرگ در روز 8 شهریور ماه سال 1355 با شماره ثبت 1337 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد. برای بازدید از این اثر تاریخی به استان قزوین، شهر قزوین، خیابان راهآهن، محله راه ری، مراجعه نمایید.