یکی از آثار تاریخی موجود در شهر قزوین، مسجد شیخ الاسلام در انتهای کوچه‌ای در سمت شرقی خیابان سپه (شهدا) قزوین می‌باشد. این مسجد را با نام مسجد مسعودیه نیز می‌شناسند. در این مکان، از قبل، مدرسه‌ای قدیمی به نام مدرسه شیخ الاسلام وجود داشت که در دوره فرمانروایی ایلخانان، یکی از اشخاص مهم ترکمن به نام آقاسی آن را در قزوین بنا نمود. در دوره قاجار دو عملیات مرمت و بازسازی مدرسه ایجاد شد که یکی از آن ها در سال 1321 هجری قمری صورت گرفت. در آن سال میرزا مسعود شیخ الاسلام قزوینی مدرسه را مرمت نمود و بنایی را که همین مسجد می‌باشد، به آن افزود. این بنا در دو حیاط خلوت مدرسه، در بخش جنوب غربی آن قرار دارد و درب های مسجد در سمت هشتی در ورودی آن می‌باشد. بنابراین پس از ورود به مدرسه، دربی را در نزدیکی‌اش می‌توان دید که به سمت حیاط کوچک مدرسه و مسجد گشوده می‌شود. زمانی که انقلابیون مشروطه خواه گیلانی برای مدتی وارد قزوین شده بودند، چندین نفر به قتل رسیدند. در سال 1328 هم، برخی از انقلابیون گیلانی و ارمنی میرزا مسعود شیخ الاسلام را به طرفداری از محمد علی شاه قاجار متهم کرده و او را در خانه خود، به قتل رساندند. گویا دلیل واقعی این قتل، ربودن جعبه صندوقچه جواهرات بانی مسجد بود. مزار ایشان را می‌توان در ضلع غربی حیاط پیغمبریه مشاهده نمود. مسجد شیخ الاسلام تقریبا بزرگ و ساده است که تزیینات قابل توجهی در ساخت آن به کار نبرده‌اند. تزیینات جزیی این ساختمان در قسمت محراب آن است که از کاشیکاری ها برای تزیین آن استفاده نموده‌اند. از دیگر بخش های مسجد می‌توان به شبستانی به همراه چندین ستون سنگی، گنبد و پوشش طاق اشاره نمود. پوشش طاق و تویزه آجر بیشتر قسمت های مسجد را تشکیل می‌دهد. مساحت کل مسجد و مدرسه شیخ الاسلام 3 هزار و 716 متر مربع محاسبه شده است.
مسجد و مدرسه شیخ الاسلام دو مورد از آثار به ثبت رسیده در فهرست آثار ملی ایران با شماره ثبت 1335 می‌باشد.
برای بازدید از مسجد شیخ الاسلام به استان قزوین، شهر قزوین، خیابان سپه مراجعه کنید. از آن جایی که این بنا در بافت تاریخی قزوین است، برای مراجعه به آن اتومبیل نیاز نیست. در نزدیکی این مکان مسجد محمدیه، مسجد احمدیه، عمارت سردار مفخم، بقعه چهار انبیا، سردر عالی قاپو، حمام میرزا کریم، آب انبار مسجد جامع و.. وجود دارند که می‌توان از آن ها نیز بازدید نمود.
_01.jpg)