یکی از نقش برجسته های کهن مربوط به ایران باستان، طاق بستان در استان کرمانشاه می‌باشد. این مکان که از آثار به جا مانده از زمان فرمانروایی ساسانیان است، کتیبه و تصاویر حجاری شده از شاهان ساسانی را به نمایش می‌گذارد. از دیگر نام هایی که گردشگران و جغرافی دانان برای معرفی این مکان به کار برده‌اند، شبديز توسط ابن فقیه و ابن رسته، قصر شیرين توسط ياقوت حموی، طاق بسطام توسط حمدالله مستوفی و طاق بهستون یا طاق بیستون یا تخت بستان توسط برخی دیگر می‌باشند. نام های طاق وُسان، تاق وه سان و طاق بُسان نیز توسط مردمان محلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تاق وه سان که واژه‌ای کردی است به معنی طاق(تاق) از(وه) سنگ(سان) می‌باشد. در ابتدای حکومت، محلی که ساسانیان برای تراشیدن تندیس های مخصوص دوران فرمانروایی خود انتخاب نمودند، محیط پیرامونی تخت جمشید بود. اما در سال های 379 تا 383 میلادی که اردشیر دوم به پادشاهی رسید، به دستور وی طاق بستان برای ایجاد سنگ نوشته و سنگ نگاره برگزیده شد. از جمله دلایلی که سبب این انتخاب گردید می‌توان به قرار گرفتن این مکان در میان راه جاده ابریشم که قاره آسیا را به اروپا و شمال افریقا پیوند می‌داد، و برخورداری این منطقه از طبیعت شگفت‌انگیز اشاره نمود.
طاق بستان با نمایش دادن چندین تصویر، مراسم های تاج‌گذاری اردشیر دوم، تاج‌گذاری شاپور دوم، تاج‌گذاری شاپور سوم و تاج‌گذاری خسروپرویز را در معرض نمایش قرار داده است. این اثر دارای سه بخش کتیبه تاج‌گذاری اردشیر دوم که در سال های 380 تا 383 ساخته شد، طاق بزرگ یا ایوان بزرگ که مربوط به سال های 590 تا 628 میلادی (زمان پادشاهی خسروپرویز) است و طاق کوچک یا ایوان کوچک که در سال های 380 تا 383 بنا شد و تصویر برجسته شاپور سوم نمایش می‌دهد. یک نقش برجسته دیگر در این مکان وجود دارد که در قرن 19 میلادی توسط محمدعلی میرزا، شاهزاده قاجار ینا گردید. گویا این نقش علاوه بر وارد آوردن آسیب بر این مجموعه، ناهماهنگی مشهودی در آن ایجاد نموده است. بر اساس شواهد، در گذشته آثار دیگری همچون یک پل در سمت خاور نقش برجسته اردشیر وجود داشته که به مرور زمان از بین رفته است. در کنار این مجموعه طبیعتی بسیار زیبا به همراه دریاچه طاق بستان وجود دارد که در گذشته یکی از تفرجگاه ها و شکارگاه های پادشاهان ساسانی به حساب می‌آمد.
طاق بستان در روز 15 دی ماه سال 1310 با شماره ثبت 172 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از این اثر تاریخی به استان کرمانشاه، شمال غربی شهر کرمانشاه مراجعه نمایید.
_01.jpg)
