مدرسه و کاروانسرای گنجعلیخان
مدرسه و کاروانسرای گنجعلیخان، از بناهای تاریخی کرمان است که به دوره صفویه تعلق دارد. این بنا در مجموعه گنجعلیخان واقع شده و یکی از مکانهای دیدنی شهر کرمان محسوب می شود. این اثر از نظر معماری و تاریخی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و در سال ۱۳۱۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مدرسه و کاروانسرای گنجعلیخان، در ضلع شرقی میدان گنجعلیخان قرار دارد که بناهای یکی از مهمترین مجموعههای تاریخی کرمان در اطراف آن ساخته شدهاند. این مدرسه، در گذشته بسیار مشهور و پر رونق بوده و بعدها به کاروانسرا تبدیل شده است. مساحت این مدرسه، حدود 2200 متر مربع است و در دو طبقه ساخته شده است. معمار آن، محمد سلطانی یزدی نام داشته و ساخت آن طبق کتیبه سردر به حدود سال 1007 هجری قمری بر میگردد. خط روی این کتیبه به علیرضا عباسی منسوب است که استاد برجسته خطاطی در دوره صفویه بوده و از او آثار ارزشمندی همانند کتیبههای مسجد شیخ لطفالله باقی مانده است. مدرسه گنجعلیخان، در حال حاضر دانشکده هنر و وابسته به دانشگاه باهنر کرمان است.
کاروانسرا و مدرسه گنجعلیخان، از حجرههای متعددی تشکیل شده که اکنون به فروشگاه و کارگاه صنایع دستی تبدیل شدهاند. گفته میشود در حمله آقامحمدخان قاجار به کرمان، به این بنا که در آن زمان مدرسه بوده، آسیبهای زیادی وارد شده و فقط از کتابخانه آن نزدیک به پنج هزار نسخه کتاب و دستنوشته خطی نفیس به غارت رفته است.
در این بنای تاریخی، که در دورههایی از تاریخ به عنوان مدرسه و در دورههایی به عنوان کاروانسرا کاربرد داشته، هنرهای تزیینی مانند کاشیکاری، معرق، گچبری و نقاشی دیده میشوند که بسیار ماهرانه به کار رفتهاند و نمونهای از زیبایی و دقت هنر دوران صفوی را به نمایش گذاشتهاند.
همانطور که گفته شد، این بنا در مجموعه تاریخی گنجعلیخان قرار دارد، که یک مجموعه دیدنی در بافت تاریخی کرمان است. گردشگران میتوانند در کنار بازدید از این بنا، مدتی را صرف گردش در سایر بناهای اطراف میدان گنجعلیخان کنند و یک روز خاطرهانگیز را در فضایی کاملا تاریخی و متعلق به عصر صفویه بگذرانند و با سبک معماری آن دوره و زندگی مردم گذشته تا حدودی آشنا شوند.