ویلاتون، اجاره ویلا در شمال کشور

یخدان مویدی یکی از سازه های مربوط به دوره صفوی در شهر کرمان می‌باشد که عنوان بزرگ‌ترین یخدان خشتی ایران و جهان را از آن خود نموده است. از آن جایی که استان کرمان جز مناطق کم آب و کم باران کشور است، مردم این منطقه با فراهم کردن امکاناتی نظیر قنات، حفر کانال در عمق زمین، ساخت آب انبارها و یخدان ها، شرایط زندگی را برای خود آسان‌تر کرده بودند. این شهر دارای تعداد زیادی یخدان بود که امروزه تنها یخدان چوب مفیدی، یخدان‌های زریسف، یخدان رحیم آباد و یخدان مویدی وجود دارند و باقی آن ها از بین رفته‌اند. در اواخر دوره فرمانروایی صفویان یخدان مویدی در محله‌ای با همین نام ساخته شد.

این ساختمان بخش های مختلفی مانند حصار، استخر، چاله یخ، مخزنی به شکل دایره و گنبدی از نوع بَستو دارد. گرما از دیوار های این یخدان عبور نمی کند و این به خاطر استفاده از مصالح خشت خام و ملات گل است که عایق حرارتی می‌یاشد. بدین وسیله یخ هایی که یخدان در تابستان برای مردم ذخیره می‌کرد آب نمی‌شدند. از دیگر عواملی که محیط داخل یخدان را سرد می‌کرد، ارتفاع یخدان است که به 20 متر می‌رسید. حصار این بنا نیز 12 متر بلندی دارد. دو راهرو در یخدان وجود دارد که از یکی از آن ها یخ وارد و از دیگری، یخ خارج می‌شد. برای دسترسی به یخ های درون این ساختمان، باید از پله های ساخته شده از خشت و گل عبور نمود. یخ سازان برای ساخت یخ و انبار کردن آن ها، هرشب آب را بر روی توده های یخ می‌ریختند تا سرمای شب سبب یخ زدن آن ها شود. این عمل با اندازه گیری و دقت بسیاری انجام می‌شد تا قطعات یخ به خوبی انبار شوند. این یخ ها که ضخامت آن ها 30 تا 40 سانتی متر بود، به چندین تکه تبدیل شده و وارد منابع یخ می‌شدند. برخی قطعات یخ دارای دانه های یاقوتی رنگ انار بودند که به مصرف ثروتمندان می‌رسید. برای اینکه قطعات یخ به یکدیگر نچسبند، میان آن ها کاه چیده می‌شد. در کف یخدان، یک آبراه وجود دارد که برای انتقال آب در صورت آب شدن یخ ها در تابستان ساخته شدند. تعدادی سطح صاف در پشت دیوارهای بلند و قطور یخدان ایجاد شده تا جلو تابش خورشید به یخ ها و آب شدن آن ها را بگیرد. بنابراین در آن زمان از مکانیزم مشخصی برای تهیه، ذخیره و توزیع آب و یخ استفاده می‌شد. بر روی گنبد این یخدان، هر ساله خشت و گل دوباره‌ای کشیده می‌شد.

یخدان مویدی کرمان در روز 2 آبان ماه سال 1378 با شماره ثبت 2437 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.

برای بازدید از این مکان به استان کرمان، شهر کرمان، خیابان شهید کامیاب (ابو حامد) مراجعه نمایید.