
یکی از مکان های گردشگری و فرهنگی کرمان، کتابخانه ملی این شهر است که در زمان حکومت پهلوی اول ساخته شد. این بنا در آغاز به عنوان کارخانه ریسندگی خورشید فعالیت میکرد و در سال 1308 هجری خورشیدی، توسط محمد علی راوری معمار، بنا شد. ساخت این بنا سفارشی از طرف تعدادی از سرمایه داران کرمان، رفسنجان و یزد بود. مدتی پس از فعالیت این کارخانه، چند واقعه سیاسی رخ داد که سبب ورود مسئولین به آن و انجام فعالیت سیاسی گردید. به همین دلیل فعالیت کارخانه ریسندگی با مشکل مواجه و سرانجام متوقف شد. پس از انقلاب، هر بخش از این ساختمان در تملک اداره هایی مختلف مانند سازمان آب و شهرداری درآمد. در پی زلزلهای که در سال 1360 رخ داد، سقف چندین بخش از آن فرو ریخت. پس از اعمال بازسازی هایی بر این ساختمان، تصمیم گرفته شد تا از آن به عنوان یک مرکز فرهنگی استفاده شود. نخستین نمایشگاهی که به عنوان آغازگر این هدف برگزار شد، نمایشگاه میثاق بود و در آن تصاویری از فعالیت های اولین دهه انقلاب ارائه گردید. در سال 1368 تمام دستگاه ها به طور کامل از ساختمان بیرون برده شدند تا این مکان به عنوان مرکز کرمان شناسی شروع به فعالیت کند. سرانجام در سال 1370 همزمان با برگزاری کنگره جهانی خواجوی کرمانی، با کمک سازمان میراث فرهنگی، عنوان کتابخانه ملی را بر روی این ساختمان گذاردند. در حال حاضر این کتابخانه دارای 121 هزار جلد کتاب است و توسط بیش از 30 کتابدار مدیریت میشود. از جمله بخش های موجود در این مکان میتوان به بخش پذیرش، خدمات فنی، امانت، مرجع، نسخه های خطی و چاپ سنگی، منابع دیداری - شنیداری، کرمان شناسی، نمایشگاه تازه های کتاب، کتابخانه نابینایان، کتابخانه کودک، کتابخانه تخصصی دفاع مقدس، بخش جستجوی کتاب و سالن های مطالعه اشاره نمود.
کتابخانه ملی کرمان دارای یک طبقه آجری است که در میان محوطهای با صفا قرار دارد. چندین درخت سرو و یک حوض آب به همراه آب نمایی زیبا، در مقابل ساختمان مشاهده میشود. اصالت و سبک و سیاق اصلی بنا را در درب و پنجره های بنا میتوان دید که آجر کاری های زیبا و نفیس آن ها را تزیین نمودهاند. در دیگر بخش های ساختمان نیز تزییناتی با کاشی های معرق به همراه آجر تراش ها قرار دارند. شباهت هایی میان این بنا و موزه صنعتی کرمان و نیز بیمارستان نوریه کرمان وجود دارد؛ از جمله طراحی سردر بنا ها، نوع مصالح ساختمانی استفاده در ساخت آن ها و تزیینات صورت گرفته در نما، که نشان میدهد زمان ساخت آن ها نزدیک به هم بوده است.
کتابخانه ملی کرمان در روز 30 شهریور ماه سال 1378 با شماره ثبت 2419 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از این مکان به استان کرمان، شهر کرمان، خیابان شهید رجایی، پارک ریاضیات مراجعه نمایید.