ویلاتون، اجاره ویلا در شمال کشور

سه گنبد از بنا های به جا مانده از دوره سلجوقی در شهر ارومیه است که گویا در سال 580 هجری قمری بنا گردید. این عقیده در میان برخی مورخان وجود دارد که در گذشته به جای این بنا، یک آتشکده مربوط به دوره ساسانی وجود داشته است. اما به این دلیل که مدرکی برای اثبات آن یافت نشده و کتیبه های موجود در این بنا نیز دوره سلجوقی را زمان ساخت آن بیان می‌کند، آن نظریه مورد قبول واقع نشد. همچنین بانی ساخت این بنا در کتیبه های موجود، یکی از امرای سلجوقی به نام شیث قاطه المظفری معرفی شده است. علاوه بر آن، شباهت بسیار زیادی میان سه گنبد و مقبره ‌های دوره سلجوقی و قرن ششم هجری قمری، به خصوص در شهر مراغه، وجود دارد. این بنا تا قرن نوزدهم میلادی مورد توجه قرار نگرفته بود و سرانجام فردی به نام نخانیکوف در سال 1852 میلادی آن را به دنیای هنر شناساند. در قسمت پایین این بنا، یک سکو با بلندی 3.6 متر، از جنس سنگ ‌های تراشیده شده به رنگ خاکستری و به شکل استوانه وجود دارد که ساختمان را بر روی آن بنا کرده‌اند. بنابراین برای رسیدن به درب ورودی بنا که ارتفاع آن 1 متر و 70 سانتی متر است، باید از چند پله فلزی بالا رفت. این ورودی و سر در آن دارای تزیینات بسیار زیبا و کم ‌نظیری است که شامل نقش و نگار ها، قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی، طاق ‌های سطحی و چندین کتیبه به خط کوفی می‌باشد. پس از آن ساختمان سه گنبد به شکل استوانه و مدور که از آجر های چهار گوش ساخته شده، قرار دارد. اندازه قطر آن به 5 متر و ارتفاع آن به 13 متر می‌رسد. این ساختمان همانند دیگر سازه های رایج در دوره سلجوقی، دارای دو طبقه که طبقه نخست آن سردابه است، می‌باشد. در چهار طرف این بنا چندین دریچه و داخل بنا، یک پوشش قوس دار دیده می‌شود. این پوشش سبب جدایی دو طبقه نخست از طبقه دوم شده است. برای رفتن به طبقه دوم که به عنوان اتاق مقبره شناخته می‌شود، باید از درب ورودی آن که دو و نیم متر ارتفاع دارد عبور نمود. خوشبختانه سقف اصلی گنبد و دیوار های به طور کامل سالم هستند و نشانه‌ای از آسیب دیدگی در آن ها مشاهده نمی‌شود. آندره گدار، معمار و باستان‌شناس فرانوسوی، درباره این بنا نوشته است: «با وجود اینكه در آن زمان استعمال تزیینات كاشی رواج داشته و در مقبره مومنه خاتون در نخجوان كه در ۵۲۸ ساخته شده كاشی به كار رفته، در این مقبره كمترین اثری از رنگ آمیزی به نظر نمی‌رسد».

سه گنبد ارومیه در روز 15 آذر ماه سال 1314 با شماره ثبت 242 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.

برای بازدید از سه گنبد به استان آذربایجان غربی، شهر ارومیه، خیابان جانبازان (استاد برزگر) مراجعه نمایید.