
بازار دوشابچی خانا یکی از بازار های سنتی آذربایجان غربی است که در شهر ارومیه قرار دارد. در محله امام (بازار) 9 بازار و مرکز خرید وجود دارد که بازار مذکور یکی از بازار های این مجموعه میباشد. ارتفاع این بازار 70 متر و 50 سانتی متر، طول آن 81 متر و عرض آن 5 متر و 30 سامتی متر محاسبه شده که نزدیک به 70 باب مغازه را در دو سوی خود جای داده است. قدمت بازار مذکور به دوره فرمانروایی صفویان باز میگردد و از زمان های گذشته کسبه این مکان، به تهیه، فرآوری و فروش لوازم مربوطه دوشاب یا همان شیره انگور میپرداختند. آذربایجان غربی و به خصوص مرکز این استان، از جمله مکان هایی هستند که از قدیم انگور بسیاری در آن تولید میشد. به همین دلیل شیره انگور از دیرباز در شهر ارومیه بسیار محبوب و مقدار تولید آن بسیار بالا بود. به همین خاطر محله کهن دوشابچی خانا از محلات مشهور در ارومیه است. علارغم کاهش رونق این مکان نسبت به گذشته، در حال حاضر نیز دوشاب پزان مشغول به تهیه شیره انگور هستند. علاوه بر این محصول، انگور های دریافتی مغازه داران، به سبزه، کشمش، سرکه و آب میوه نیز تبدیل شده و به فروش میرسند. بدین ترتیب انگور به هر شکل در این مکان یافت میشود. شیرهای که دوشاب پزان ارومیهای تولید میکنند به رنگ قهوهای و غلظت آن شبیه به عسل است که توسط مردم به همراه کاهو و ماست مصرف میشود. فرایند تولید این محصول بسیار دشوار است و با استفاده از شیوه پخت سنتی صورت میگیرد. در این شیوه به جای دستگاه بخار، مشعل به کار گرفته میشود و زمان کار آن ممکن است تا نیمه شب طول بکشد. حتی به دلیل ترشیده نشدن محصولات، برای استراحت بیشتر از 2 یا 3 ساعت زمان وجود ندارد. یک نوع دوشاب که از کشمش تهیه میشود نیز در این بازار وجود دارد. این دوشاب در 7 مرحله درست میشود که ساخت آن به 5 تا 6 ساعت زمان در تابستان و 10 تا 12 ساعت زمان در زمستان نیاز دارد. اوستا باشی، حاج رضا، غلام عیاری، مشد علی اکبر، حسن خلیلی، محمد حسین خلیلی، حاج عزت و حاج حسین ولیان مرحوم از از دوشابچی های معروف و قدیمی این بازار بودند. در سال های گذشته دوشابچی خانهای از آغاز خیابان مطهری وجود داشت که 15 مغازه و کارگاه را در خود جای داده بود. از ویژگی های آن راسته می توان به سرپوشیده و تاقدار بودن آن اشاره نمود. متاسفانه این راسته سال ها قبل فرو ریخت و در حال حاضر وجود ندارد.
بازار دوشابچی خانا در سال 1394 با شماره ثبت 31369 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از این بازار به استان آذربایجان غربی، شهر ارومیه، میدان ولایت مراجعه نمایید.