یکی از جزایر زیبای خلیج فارس، جزیره رنگارنگ هرمز است. این جزیره با مرکزیت شهر هرمز، به شکل یک بیضی و گنبد نمکی میباشد که از آن با نام کلید خلیج فارس یاد میکنند. زیرا این جزیره همواره از نظر راهبردی و بازرگانی دارای اهمیت بسیاری بوده است. جزیره و شهر هرمز به اندازهای از عظمت، رونق و قدرت برخوردار بود که روزگاری به عنوان مرکز ولایات خلیج فارس از جمله بحرین شناخته میشد. این ويژگی ها سبب شده بود پرتغالی ها در زمان حکومت صفویه، برای مدتی آن را اشغال کنند. اما مردم هرمز با پرتغالی مخالفت میکردند و در سال های 919، 925، 928 و 957 خورشیدی شورش هایی را علیه آن ها راه انداختند. سرانجام در سال 1622 میلادی، کشتی های شاه عباس صفوی توسط یکی از امرای او به نام امام قلی خان، به سمت سواحل و جزیره های خلیج فارس حرکت نمود و پرتغالی ها را از آن جا بیرون راند. سپس سازه های آن ها را تخریب کرد و شهر جدیدی را بنا نمود. گردشگران میتوانند در نزدیکی آبادی های فعلی، آثار و خرابه های قلعه پرتغالی ها و توپ های آن ها را مشاهده کنند.
در مسیر دریایی که به جزیره هرمز منتهی میگردد، کوه هایی زیبا با رنگ های زرد، سفید و قرمز دیده میشوند. یکی از این کوه ها، سرخ رنگ و در جنوب جزیره هرمز قرار گرفته است. این کوه 200 متر بلندی و شهرت بسیاری دارد. زیرا خاک آن خوراکی و قابل استفاده در غذا ها میباشد و مردم محلی، خاک این کوه (کوه گِلَک) را به عنوان ادویه به غذایی به نام «سوراغ»، به ماهی، نان، ترشی، مربا و سُس اضافه میکنند. همچنین خاک این کوه در صنایع سرامیک سازی و رنگسازی نیز کاربرد دارد. طبقات رسوبی، آتشفشانی و طبقات نمکی (غالبا از جنس نمک خوراکی) به صورت چندین تپه، سطح جزیره هرمز را پوشاندهاند. بلندترین تپه این جزیره، 186 متر از سطح دریا بلندتر است و قطورترین آن نیز، قطری به اندازه 8 کیلومتر دارد. یکی از مشاغلی که مردم محلی جزیره هرمز به آن مشغول هستند، استخراج خاک سرخ، نمک آبی و سنگ لاشه از معادن جزیره و صدور آن ها است. تنوع خاک های تشکیل دهنده این جزیره سبب شده تا آن را به عنوان بهشت زمین شناسان بشناسند. در گذشته، مردم این منطقه، آب مورد نیاز خود را از طریق حفر چاه تامین میکردند. مدتی بعد که میزان بارش کاهش یافت و خشک سالی آمد، تعدادی شناور وظیفه حمل آب از بندر عباس به هرمز و ذخیره کردن آن ها در آب انبار ها را بر عهده گرفتند. اما همچنان آبی که مردم از آن استفاده میکردند سالم نبوده و در اختبار تعدادی از آن ها نیز قرار نمیگرفت. به همین دلیل، با هدف خاتمه دادن به مشکلات آبی مردم جزیره هرمز، در سال 1388 یک آب شیرین کن در این منطقه راه اندازی شد.
برای بازدید از این جزیره به استان هرمزگان، 8 کیلومتری بندر عباس مراجعه نمایید.