
جزیره قشم دارای چندین جاذبه طبیعی و تاریخی است که مقبره بی بی مریم یکی از آن ها میباشد. این مقبره در روستای تم سنیتی قرار گرفته که طبق برخی روایت ها در حدود قرن هشت هجری قمری بنا شده است. زیرا میتوان ویژگی های معماری زیبای سلجوقی را در قسمت های باقی مانده از این ساختمان مشاهده نمود. اما برخی نیز عقیده دارند این بنا مربوط به دوران پیش از ورود اسلام به ایران است و به عنوان یک معبد مهری مورد استفاده قرار میگرفت. افرادی نیز این سازه را به دوره ایلخانان منسوب کردهاند. اسپانیایی ها این بنا را Tomb Saint (به معنای مقبره مقدس) نامیدهاند و برخی از مردم محلی نیز با گویش خود به آن تم سنیتی میگویند. نام روستایی که این مقبره را در خود جای داده نیز از همین واژه گرفته شده است. این مقبره یک گنبد نیز دارد که با استفاده از سنگ های مرجانی دریایی ایجاد گردیده و برای پوشاندن داخل این گنبد نیز آهک صدفی به کار رفته است. این نوع معماری که از مرجان ها در ساخت بنا استفاده شده، بسیار منحصر به فرد میباشد. سنگ ها و سنگ ریزه ها نیز برای ساخت دیگر قسمت های این بنا به کار رفتهاند. کتیبه یا نوشتهای در این مقبره دیده نمیشود اما اثر کاشیکاری ها در تمام دیوار های داخلی وجود دارد. بقعه دارای یک در است که رو به روی آن یک گورستان وسیع قرار دارد. گورستان مذکور به دلیل وجود گل های کاکتوس بر روی مزار هر فرد معروف شده است. نوشته هایی که بر روی سنگ های این مزار ها حکاکی شده به زبان های فارسی و عربی از نوع نسخ، ثلث و کوفی میباشند. تعدادی قطعه سفالین تاریخی از میان خاک های اطراف بقعه یافت شده که قدمت آن ها به دوره های ایلخانی، صفوی و قاجار باز میگردد.
مقبره بی بی مریم قشم در روز 17 دی ماه سال 1377 با شماره ثبت 2199 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از این آرامگاه به استان هرمزگان، قشم، روستای تم سنیتی مراجعه نمایید.