یکی از غار های باستانی کشور، غار دوشه در استان لرستان است که با بیش از 8 هزار سال قدمت، در دنباله کوه های سرسرخن قرار دارد. دلیل نامی که بر روی این غار قرار گرفته، ماجرای دو شاه است که روایت میشود سرزمین هر یک در دو طرف کوه بوده قرار داشت و این دو پادشاه هر یک دژی متعلق به خود بر بالای کوه ساخته بودند. این کوه آهکی است و فرسایش طبیعی به مرور زمان سبب فرو ریختگی و ایجاد این غار شد. فاصله کف غار تا بلندی سقف آن به پنج متر میرسد و درازای آن حدود 70 متر میباشد. همچنین بلندای دهانه غار، 3.7 متر، پهنای دهانه 6 متر و پهنای فضای داخلی آن حدود 7 متر میباشد.
زمانی که سنگ ها و خاک از کف این غار برداشته شدند، طرح و نقش های بسیاری که شمار آن ها به 110 مورد میرسد، بر روی دیواره سنگی و ناهموار غار نمایان گردیدند. بنابراین ثابت شده است که سابقه دیوارنگاری در ایران به 4500 سال پیش از میلاد میرسد. برخی از این نقش ها در کنار هم گویای یک سرگذشت بودند که هزاران سال قدمت دارند. گفته میشود تعدادی از نقش های کشف شده با نقوش 12 هزارساله غار میرملاس هم زمان هستند و به رنگ اخرایی کشیده شدهاند. پس از آن، طراحی های دیگری با رنگ سیاه بر روی دیوار ها ترسیم شدند. تعدادی از نقوش دیوار ها شامل طراحی حیوانات به صورت نیمرخ است و برخی از آن ها نیز صورت های انسانی را از رو به رو و تمام رخ نمایش میدهند. این روش در نقاشی کردن چهره حیوانات از جمله شیوه هایی میباشد که در طول تاریخ، در هنر نگارگری ایران باقی مانده و این روش تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. در غار دوشه علاوه بر نقوش، تعدادی شی نیز یافت شده که در دهانه حفره هاى انتهایى آن قرار داشتند و از جمله آن ها استخوان هاى انسان ها، حیوانات و سفال هاى شکسته میباشد. همچنین برخی بیان کردهاند که تعدادی سنگ چخماق در کف این غار به چشم میخورد. علاوه بر مواردی که بیان شد، در زمان های گذشته دو کتیبه بر روی دیواره غربی غار قرار داشتند که به مرور زمان یکی از آن دو کاملا تخریب شده و نیمی از کتیبه دوم هم از بین رفته است. در داخل غار فضایی به شکل دایره منظم دیده میشود که پیشآمدگی دیواره کوه سبب به هم پیوستن انحنای قسمتی از دیواره های غار شده است.
برای بازدید از این غار باستانی به استان لرستان، شهرستان کرشوراب در غرب استان، توابع بخش چگنی خرمآباد، جنوب دهکده کافر و مسلمان مراجعه نمایید. گردشگران برای یافتن ورودی غار باید از سمت غرب تنگه دوشه خود را به بالای کوه برسانند.