
در شهر خرم آباد یک اثر تاریخی سنگی وجود دارد که کتیبهای به دو خط کوفی و فارسی بر آن نقش بسته است. مردم محلی در گویش لری به این اثر تاریخی برد نوشته نیز میگویند. این سنگ بسیار بزرگ و دارای سه و نیم متر بلندی میباشد و به شکل یک مکعب مستطیل تراشیده شده است. زمان ساخت آن را دوره فرمانروایی سلجوقیان بیان کردهاند و نقل است که یکی از امرای سلطان محمود سلجوقی، به نام ابوسعید برسق کبیر، در حدود سال 513 هجری قمری دستور ساخت آن را صادر نمود. بر روی این سنگ نبشته برخی از فرمان هایی که امرا صادر میکردند نوشته شده است. از جمله این فرمان ها، قوانینی مربوط به اجازه چرای دام به دامداران در چراگاه های شاپور خواست (خرم آباد کنونی) و ممنوعیت پوشیدن پیراهن های ابریشمی هستند. بدین ترتیب مردمان از دستورات حاکمان و اعمال قوانین حکومتی تازه از سوی آن ها آگاهی مییافتند. امیر اسفه سالار کبیر، ظهیر الدین و الدوله، معین الاسلام، طغرل لتکین ابوسعید برسق، از جمله امرای سلجوقی هستند که فرمان هایشان در این کتیبه ذکر شده است. در چهار طرف این قطعه سنگ و در چهار سطر، نوشته های مذکور دیده میشوند که نخستین عبارت نوشته شده بسم الله است. در هر وجه از این اثر متنی متفاوت به چشم میخورد و گویی چهار صفحه از یک نوشتار هستند. جهت آغاز این صفحات از سوی جنوب شرقی است و در پهنه شمال شرقی نیز به پایان میرسد. جالب است بدانید این سنگ نبشته به گونهای قرار داده شده که چهار اثر تاریخی دیگر، یعنی پل شکسته، مناره آجری، قلعه فلک الافلاک و کتیبه و معماری سنگی حوض موسی در چهار سوی آن قرار دارند. همچنین گوشه های آن نیز منطبق بر چهار جهت فرعی میباشد. در گذشته سنگ نبشته ریشه در کوه داشته که توسعه جاده ها در سال های اخیر سبب شد این اثر از کوه برش داده شده و جا به جا شود. دلیل قرار گرفتن سنگ نبشته در این منطقه، استراتژیک بودن آن از نظر نقطه ارتباطی و مواصلاتی میباشد. به طوری که تمام کاروان ها و مسافران به مقصد عراق، از این منطقه میگذشتند. اهمیت این مسیر را میتوان از قرار گیری دژ پرابهت فلکالافلاک خرمآباد با فاصله کمتر از 1000 متر از آن، نیز دریافت. امروزه محل قرار گیری سنگ نبشته در نزدیکی جاده ترانزیت تهران - خوزستان میباشد.
وزارت فرهنگ و هنر حکومت پهلوی، این اثر کهن را در سال 1334 توسط با شماره 398 به فهرست آثار ملی ایران افزود.
برای بازدید از سنگ نبشته به استان لرستان، شهر خرم آباد، جاده اندیمشک خرم آباد، بعد از خیابان 20، خیابان شریعتی، ضلع شرقی مراجعه نمایید.