یکی از جاذبه های گردشگری استان لرستان که به مسافران پیشنهاد میشود، غار بتخانه یا بتخانه قرعلیوند است. البته در حال حاضر به دلایل طبیعی بخشی از دهانه غار مسدود است و تنها قسمتی که میتوان از طریق آن وارد غار شد، فضای کوچکی است که تنها به صورت خزیده میتوان از آن عبور نمود.
دلیل نامیدن این غار با اسم بتخانه وجود اشکال متعدد، عجیب و غریب استالاگمیت میباشد. جالب است بدانید ارتفاع این اشکال جذاب بسیار زیاد است و برخی بیش از ۵۰ متر بلندی دارند. همچنین در این مکان ستون های آهکی به چشم میخورد که شبیه به بت هستند. دهانه این غار دارای ۱۸ متر طول میباشد و میزان ارتفاع سقف داخل آن ۲۰ متر محاسبه شده است. این مکان نزدیک به ۲۰۰ متر طول و همچنین به طور متوسط دارای ۲۰ متر پهنا میباشد. با ورود به این مکان فضایی سراسر سفید به چشم میخورد که به دلیل نفوذ آب از لایه های آهکی به سقف و دیواره های غار، به این حالت در آمده است. غار بتخانه به دو بخش کلی جنوبی و شمالی تقسیم میگردد که قسمت شمالی آن دارای فضای گستردهتری میباشد. در سال ۱۳۸۷ هجری خورشیدی این غار سازماندهی گردید تا سرانجام جمع آوری اطلاعات از حضور مردمان در آن از هزاره چهارم تا دوران تاریخی آغاز گردد. در این مکان تعدادی شی از جمله بقایای متعدد استخوان انسان، بز سانان، اسب سانان، خرگوش، سنگ چخماق و سفال های شکسته سیاه که بر روی آن ها نقوشی طراحی گردیده، پیدا شده است. به همین دلیل میتوان این مکان را در زمره غار هایی دانست که روزگاری در آن زندگی غارنشینی وجود داشت. آثار یافت شده از این مکان مربوط به دوره های مختلف و تمدن های متفاوت هستند که گویا برخی از آن ها از جمله آثار پالئولیتیک میباشد. البته پیش از آن حفاری های غیر مجازی در این مکان انجام شده بود که سبب جا به جا شدن کامل نهشته های فرهنگی آن گردید. به همین دلیل کاوشگران در حین تحقیقات دریافتند انجام فرایند لایه نگاری ممکن نیست.
برای بازدید از غار بتخانه به استان لرستان، ۱۸ کیلومتری جنوب شرق شهرستان کوهدشت، کوه دمچهر مراجعه نمایید. خوشبختانه با انجام کاوش ها در این غار که به سرپرستی مرتضی گراوند انجام شد، مجرای ورودی غار بتخانه کمی حفاری گردید. در نتیجه در سال های اخیر دسترسی، ورود و خروج به این غار نسبت به قبل آسان تر شده است. اگر گردشگران از سمت شهر کوهدشت اقدام به رفتن این مکان میکنند باید ابتدا خود را به روستای قرعلیوند برسانند. پس از آن باید مسیر را به صورت پیاده تا میانه کوه دمچهر ادامه داد تا ورودی غار نمایان شود. مسافران میتوانند از مسیر جذاب این غار که مملو از جنگل های بلوط، مزارع سرسبز، کوه ها و صخره ها است، لذت ببرند.