
یکی از مکان های دیدنی در استان اردبیل که بازدید از آن به گردشگران پیشنهاد میشود، موزه چینی خانه است. این مکان در دوره فرمانروایی صفویه، در قندیل خانه که در ضلع شرقی رواق اصلی مجموعه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی واقع شده، بنا گردید. زمان ساخت تالار مذکور سال های 1014 تا 1018 هجری قمری بوده است. معماری ساختمان موزه را شیخ بهایی بر عهده داشت که این فرد به عنوان یکی از دانشمندان نامی دوره صفوی به حساب میآید. چهار شاه نشین که طاق های آن ها بسیار باشکوه طراحی شده در این مکان وجود دارد. تزییناتی که در قسمت های مختلف این موزه میتوان دید شامل طلا کاری ها، مقرنس های رنگی و نقوش اسلیمی است. در دورهای شاه عباس صفوی از این مکان به عنوان محل استراحت و چله نشینی استفاده مینمود. ساختمان این بنا استقامت بسیاری دارد که با وجود گذشت 4 سده، همچنان استوار باقی مانده است. در گذشته هدایای چینی که امپراتور چین به شاه عباس صفوی اهدا میکرد، برای نگهداری به این مکان منتقل میشد. گویا هدف از اهدای این هدایا بهبود بخشیدن به روابط بین امپراتوری چین و حکومت صفوی بوده است. هنرمندان حکاکی که در اصفهان بودند، پس از دریافت این ظروف چینی، از مهر بنده شاه ولایت عباس برای ممهور کردن آن ها استفاده میکردند. پس از این رویه، ظروف اهدایی به اردبیل برده میشد تا در تالار چینی خانه از آن ها مراقبت شود. علاوه بر این ها، آرامگاه برخی از فرمانروایان صفوی نیز در این مکان قرار گرفته است. محفظه های موجود در این موزه به 1256 مورد میرسد. برخی اعتقاد دارند در این مکان عتیقهجات بسیار شامل 4 هزار کتاب نفیس و 800 ظرف چینی دیگر نیز وجود داشت. این آثار را فردی به نام ژنرال باسکویچ، پس از امضا شدن عهدنامه ترکمنچای به غارت برد. امروزه برخی از آن آثار ارزشمند در دو موزه کشور روسیه (یکی از آن ها موزه آرمیتاژ است) قرار دارند. البته برخی از اشیایی که در زمان گذشته در موزه چینی خانه قرار داشتند، امروزه در موزه ملی تهران، موزه شهر اصفهان و موزه شهر شیراز مشاهده میشوند. در سال 1370 مسئولان تعدادی از آثار این مکان که در گذشته به موزه ملی تهران برده شده بود، به موزه چینی خانه برگرداندند. گلدان های چینی با طرح های خاص، یک جلد قرآن به خط کوفی روی پوست آهو، ظروف چینی گوناگون، مهر سنگی پادشاهان صفوی و تعدادی سکه نقرهای از جمله آثاری هستند که هم اکنون در موزه نگهداری میشوند. قرآن موجود در این مکان بسیار ارزشمند و دارای تزییناتی ظریف است که آن را به عنوان سومین قرآن نفیس در کشور میشناسند.
برای بازدید از موزه چینی خانه به استان اردبیل، شهر اردبیل، میدان عالی قاپو، مجموعه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی مراجعه نمایید.