گرمابه پیر زرگر از حمام های قدیمی در استان اردبیل است که امروزه به عنوان یک جاذبه گردشگری شناخته می‌شود. سازه مذکور در دوره فرمانروایی قاجاریان بنا گردید و عرصه آن ۱۱۵۸ و اعیان آن ۷۴۶ متر محاسبه شده است. این حمام دارای دو قسمت زنانه و مردانه بوده و قرار گرفتن آن در مرکز شهر کهن اردبیل و نزدیکی آن به جمعه مسجد سبب افزایش اهمیت تاریخی و فرهنگی آن گردید. درب ورودی بنا و راهروی آن بسیار ساده می‌باشد و رختکن آن همچنان به صورت قدیمی باقی مانده است. کف حمام با سنگ فرش شده و یک حوض سنگی به شکل هشت ضلعی در میانه آن قرار دارد. از بخش های دیگر این بنا می‌توان به شاه نشین ها، سکو های کهن و چهار بازوی سنگی که یک پله کوچک آن را به سکوی رختکن پیوند می‌دهد، اشاره نمود. تزییناتی که در سقف رختکن به کار رفته شامل نقاشی گل های تکراری است. یک نوار به صورت قاب این گل ها را در اطراف سقف چیده و در یک سمت نوار مذکور آویز ها و در سمت دیگر عرق چین گنبد قرار دارد. در میان طرح های روی گنبد می‌توان نقاشی های اسلیمی از فرشتگان، گل و بوته را مشاهده نمود. یک کنگره که ۱۶ آویز به شکل گردنبند دارد، در زیر عرق چین وجود دارند که متن آن با نقاشی هایی به همان شکل تزیین شده است. چند نمونه از نگاره هایی با موضوع صحنه های مجلس در ردیف پایین، بر روی رویه دوازده آویز به چشم می‌خورند. در گذشته نقاشی های دیگری نیز در دیگر آویز ها، چهار فیل گوش میان آن ها و شاه نشین ها وجود داشت که سفیدکاری های انجام شده حین مرمت، سبب از بین رفتن‌شان شد. البته شاه نشینی که در سمت راست درب ورودی واقع شده، همچنان نمونه هایی از نقاشی ها را روی تمام دیوار های خود حفظ کرده است. یک دیوار در میان شاه نشین مذکور و رختکن قرار دارد و از آن به عنوان انبار خرده ریز استفاده می‌شود. فضای درونی گرمابه شبیه به یک چهار تاق بلند است که چندین آویز و گنبد کوچک با ابعاد ۴ در ۵ متر از عناصر موجود در آن هستند. تاق نمایی با عمق کم در دیوار خزینه آب گرم و درب ورودی گرمابه وجود دارد. از دیگر بخش های این گرمابه می توان به سربینه، گرمخانه، اتاق تنظیف و چال حوض اشاره نمود.
این بنای تاریخی در روز ۱۰ خرداد ماه سال ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۸۹۶ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از گرمابه پیر زرگر به استان اردبیل، شهر اردبیل، محله پیر زرگر، روبروی مسجد پیر زرگر مراجعه نمایید.
.jpg)
_01.jpg)
