
محله ملا هادی یا حمام حاج محسن یکی از محله های گردشگری اردبیل باشد که حمام ملا هادی در آن واقع شده است. حمام ملا هادی، یکی از حمام های قدیمی در شهر اردبیل محسوب میشود که متعلق به دوره قاجار است. به دلیل قرار گرفتن این بنا در کوچه ملا هادی اردبیل، به این نام شناخته میشود؛ البته در حال حاضر از این حمام تنها مخروبه باقی مانده است. معماری حمام ملا هادی اردبیل مانند سایر بنا های آن دوران، از معماری اصیل ایرانی و اسلامی برخوردار میباشد. زیرا در گذشته حمام های ایرانی با تبحر و مهارت خاصی ساخته میشدند و به دلیل توجه ویژه مردم به نظافت، پاکی و پاکیزگی، یک روز را به نام روز حمام در نظر میگرفتند و در آن روز به حمام های عمومی، از جمله این مکان مراجعه میکردند. در گرمابه حاج محسن، یک ورودی ستوندار وجود دارد که از آجر قرمز رنگ پوشیده شده و گنبد مدور معمولی و رختکنی با طرح هشت ضلعی نیز در آنجا وجود دارد. این حمام به دو بخش زنانه و مردانه تقسیم شده و تزیینات اولیهای که در این حمام قدیمی بر جای مانده، تنها نقاشی هایی هستند که در بخش زنانه قابل مشاهدهاند. همچنین آویز های منظمی نیز در پاتاق گنبد حمام به چشم میخورد. از دیگر بخشهای این حمام میتوان به سربینه، گرمخانه و آتشدان اشاره کرد. در طراحی و معماری بنای حمام های آن دوره از جمله بنای مذکور، راهرو های پیچ در پیچی در حد فاصل دهلیز و ورودی حمام قرار میدادند که مانع از سرما خوردن مردم شود. در داخل گرمخانه های ایرانی، علاوه بر اینکه یک سری قسمتهایی برای کیسه کشیدن و تمیز کردن و خزانه وجود داشت، سه محل خزانه نیز برای آب سرد، آب گرم و آب ولرم ساخته شده بود که حمام مذکور نیز از آن برخوردار بود. جالب است بدانید که در قدیم، حمام های ایرانی مانند بازار ها، محل برگزاری اجتماعات محسوب میشد.
حمام ملا هادی یا حمام حاج محسن، از آثار ملی ایران به شمار میرود که در روز ۲۵ مهر ماه سال ۱۳۸۳ با شماره ۱۱۱۹۴ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از حمام ملا هادی اردبیل میتوان به استان اردبیل، میدان عالی قاپو، محله ملا هادی، کوچه آیشم مراجعه کنید.