در آبادان سینما همواره هواداران خاص خود را داشته است. فرهنگ صنعتی آبادان و تفریحات مدرن و نوینی که در این شهر مورد استفاده قرار می‌گرفت، بسیار زیاد بوده و در آن زمان سینماهای این شهر با سینماهای لاله‌زار تهران ، برابری می‌کرد و یا حداقل قابل مقایسه بودند. از جمله این سینما‌ها در آبادان، سینما رکس است که در حدود سال ۱۳۳۷ در خیابان شهرداری احداث شده و تحت مالکیت فردی به نام علی نادری بود.
روز ۲۸ مرداد ماه هر سال، سالروز کودتای انگلیسی و آمریکایی علیه دولت دکتر مصدق است که روزی سیاه و تاریک در تاریخ ایران اسلامی به شمار می‌رود. ولی تلخی و سیاهی این روز تنها به این کودتا در سال ۱۳۳۲ محدود نمی‌شود! در روز تلخ ۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۵۷ کارکنان شرکت نفت مدرن و سینما دوست، در آتش سوختند!
سینما رکس آبادان در شب ۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۵۷ و در هنگام پخش فیلم گوزن‌ها به آتش کشیده شد و حدود ۳۷۷ نفر از مردم زنده زنده در آتش سوختند و کشته شدند. همین امر عاملی شد برای برانگیختن انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران، که سبب سرنگونی رژیم سلطنتی شد. آتش سوزی سینما رکس بزرگترین حمله تروریستی تاریخ تا پیش از حملات ۱۱ سپتامبر و کشتار سال ۱۹۹۰ افسران پلیس سری‌لانکا محسوب می‌شود.
طبق تحقیقات انجام شده در آن زمان، آتش سوزی سینما رکس آبادان عمدی گزارش شد. در واقعه آتش سوزی سینما رکس آبادان، انقلابیون، ساواک را متهم نموده و حضرت امام خمینی (ره) این واقعه را شاهکار بزرگ شاه برای بدنام کردن انقلاب خواندند. حجت الاسلام و المسلمین روح الله حسینیان در بخشی از کتاب «یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است در مورد فاجعه سینما رکس آبادان اینطور می‌نویسد:« در هنگام آتش سوزی سینما رکس، با اینکه کلانتری مرکزی، در صد متری سینما قرار داشت، اما برای نجات محبوس شدگان حریق سینما فوراً اقدامی نکرد. همچنین مراکز مسئول نیز بعد از حضور در محل آتش سوزی متأسفانه امکانات اطفاء حریق نداشتند». این رخداد یکی از جنایت‌های رژیم پهلوی به شمار می‌رود.
سرانجام از تعداد ۶۰۰ نفر حاضر در سینما، ۳۷۷ نفر کشته شدند و بقیه وضعیت وخیمی داشتند. از ۳۷۷ نفر کشته شدگان، ۱۰۶ نفر شناسایی شده و دفن شدند، ۸۰ نفرشان به محل سکونت خود برده شده و ۱۲۰ جسد دیگر به خاطر شدت سوختگی‌شان شناسایی نشده و بطور دسته جمعی در کنار یکدیگر دفن شدند. تنها ۱۰ نفر از تماشاگران توانسته بودند از طریق بام سینما از این حادثه جان سالم به در ببرند. برخی از آنها بعداً اعلام کردند که در هنگام آتش سوزی درها قفل بودند و باز نمی‌شدند!
دستگاه های امنیتی رژیم برای آرام کردن مردم از همان روزهای اول خبر از دستگیری عاملین دادند و در ۷ شهریور ۱۳۵۷ روزنامه‌ها اعلام کردند که عامل فاجعه آبادان دستگیر شده است. اطلاعات از قول خبرگزاری عراق اعلام کرد که یک ایرانی به نام عبدالرضا آشور دستگیر شده و اعتراف کرده که در فاجعه سینما رکس دست داشته است. همان روز آقای آشور با یک فروند هواپیما به تهران تحویل داده شد.
متهم در واقع معروف به هاشم مقدم، فردی معتاد و بیکار بوده که برای یافتن کار به عراق رفته بود که او را تحت شدیدترین شکنجه‌ها قرار داده بودند و او مجبور به اعترافات ضد و نقیض شد. او حتی طی شکنجه‌ها، نام چند تن از دوستان خود را به عنوان همدستان خود در آتش سوزی اعلام کرده بود. مسئولین مرکز از جمله شاه، بسیار اصرار داشتند تا هرچه زودتر علیه عبدالرضا آشور کیفر خواست صادر و قال قضیه را بکنند. اما بازپرس پرونده و دادستان، متهم را بیگناه تشخیص دادند و حاضر به ارتکاب چنین ظلمی نشدند.
برای بازدید از استان خوزستان، شهر آبادان مراجعه نمایید.
.jpg)
_01.jpeg)
