یکی از شهرهای استان خوزستان در جنوب غرب ایران، آبادان میباشد که از قدیمیترین شهرها به شمار میرود. از آن جایی که این شهر مکانهای تاریخی و زیبای بسیاری را در خود جای داده است، گردشگران بسیاری را همه ساله به بازدید از خود جذب میکند. یکی از همین مکانهای دیدنی آبادان که هنوز هم سالم باقی مانده، کلیسای سورت گاراپت است.
کلیسای سورت گاراپت یکی از سه کلیسای آبادان میباشد که بزرگترین تالار اجتماعات ارمنیهای مقیم آبادان به حساب میآمد. قدمت این بنا به دوران پهلوی میرسد که در سال ۱۳۳۶ هجری شمسی بنا شده بود. این کلیسا اولین کلیسای ارامنه در آبادان نیست. بلکه دو کلیسای دیگر به نامهای کریستوفر و آشوری پیش از آن ساخته شده بودند که در حال حاضر اثری از آنها باقی نمانده است.
کلیسای سورت گاراپت ارامنه از آثار ملی ایران محسوب میشود و تحت نظر شورای خلیفهگری ارامنه جنوب و اصفهان به فعالیت میپردازد. از جلوهها و نمود احترام متقابل پیروان ادیان الهی میتوان به همجواری این کلیسا با مسجد امام موسی کاظم (ع) اشاره کرد.
در زمان جنگ تحمیلی و دفاع مقدس، کلیسای سورت گاراپت آبادان مانند مساجد شهر آبادان، از سنگرهای دفاع رزمندگان محسوب میشد و طی جنگ ایران و عراق حدود ۴۰٪ آسیب دید. پس از پایان جنگ تحمیلی، عملیات بازسازی کلیسا از سال ۱۳۷۵ آغاز گردید و در سال ۱۳۷۸ به پایان رسید. قبل از جنگ تحمیلی ایران و عراق، چیزی حدود ۱۷۰۰ خانواده ارمنی در آبادان ساکن بودند که بعد از این جنگ، عده اندکی از آنها به آبادان برگشتند. حال به خاطر تعداد اندک مسیحیان ساکن در آبادان، در این کلیسا مراسمی برگزار نمیگردد.
درمورد معماری کلیسای سورت گاراپت باید گفت که این کلیسا دو گنبد مخروطی شکل از جنس آلومینیوم دارد که یکی از گنبدها بر ساختمان اصلی کلیسا قرار گرفته و گنبد دیگر در قسمت انتهای کلیسا واقع شده است. وقتی وارد حیاط شوید، ساختمان سفید رنگ کلیسا را میبینید که با شکوه خاصی بسیار جذاب جلوه میکند.
در ورودی کلیسا، ۴ در چوبی قهوهای دو لنگه وجود دارد که روی هر لنگه از آنها، نقش صلیب قرار دارد. درون راهروی کلیسا چندین فرش ایرانی زیبا پهن و در طرفین آنها نیمکتهایی چوبی گذاشته شده و در کنار هر کدام نقش یک صلیب را ایجاد کردهاند. در انتهای راهرو نیز محرابی وجود دارد که در آن تابلوی نقاشیای از حضرت مریم مقدس با حضرت عیسی مسیح کشیده و با پارچههای لاجوردی که نقش صلیب دارند، تزئین شده است.
کلیسای سورت گاراپت آبادان در تاریخ ۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۲، با شماره ۸۳۵۲ به عنوان اثر ملی ایران به ثبت رسید.
برای بازدید از این کلیسا میتوانید به استان خوزستان، شهر آبادان، ابتدای خیابان زند، جنب مسجد امام موسی بن جعفر (ع) مراجعه نمایید.