میل خوئین از جاذبه های گردشگری در استان زنجان است که در ضلع غربی روستایی به همین نام قرار دارد. این سازه یادگاری از دوره فرمانروایی سلجوقیان است. در گذشته میل به ساختمانی گفته اطلاق می شد که بلند بوده و آن را برای نگهبانی، دیده بانی و... می ساختند. گویا این میل نیز به دلیل شباهت داشتن به برج های دیده بانی، همان کاربرد را داشته است. از طرفی گفته می شود این برج برای مسافران و کاروان ها نیز مهم بوده تا بتوانند راه خود را راحت‌تر پیدا کنند. به همین خاطر این میل برای کاروان های نگران و هراسان از گم شدن، نشانه‌ای امیدبخش به حساب می آمد.
این سازه بر فراز ارتفاعات واقع شده و در نزد مردم روستا با نام گنبذ یا گنبد شناخته می شود. بلندی این میل بیش از 10 متر محاسبه شده که افزون بر بلندی تپه، ارتفاع بسیار مناسبی برای تحت پوشش قرار دادن مناطق اطراف خود تا شعاع ده ها کیلومتر، داشت. میل خوئین دارای دو بخش بدنه و گنبد می باشد که بدنه یا همان قسمت تحتانی آن را به صورت مدور ایجاد کرده‌اند. برای ایجاد این قسمت از ملاط گچ، آهک و لاشه سنگ استفاده شده بود. قسمت گنبدی شکل بنا نیز از جنس آجر و ملاط می باشد. این قسمت به صورت دو جداره ساخته شده و جزو گنبد های زنگوله‌ای است.
از نظر شکل و معماری می توان میل خوئین را با گنبد مقبره قیدار نبی که در شهرستان خدابنده واقع شده، مقایسه نمود. در حال حاضر تنها یک راه ورود به این میل وجود دارد که در قسمت شرقی آن به طرف دره و روستای خوئین واقع شده است. پس از گذر از درب ورودی، سه پله مشاهده می شود که افراد را به قسمت های دیگر راهنمایی می کرد. دو پنجره که به عنوان دیده بانی و نظارت بر منطقه کاربرد داشتند، در ارتفاع 5 متری میل و در اضلاع شرقی و غربی آن قرار دارند. البته در سال های اخیر دو پنجره مذکور را بسته‌اند.
ساکنین روستای خوئین معتقدند در گذشته 3 سازه دیگر به همین شکل در دیگر جهت های روستا بنا شده بود که مرور زمان سبب نابودی آن ها گشت. در سال های اخیر مردم منطقه به مرمت این میل پرداختند که در نتیجه فضای داخل آن گچ کاری و فضای بیرونی آن سیمان کاری شد.
جالب است بدانید به دلیل وجود جاذبه های تاریخی و طبیعی در روستای خوئین، در سال های اخیر آن را به عنوان روستای نمونه گردشگری معرفی کرده‌اند.
این سازه تاریخی در روز 16 آبان ماه سال 1379 با شماره ثبت 2878 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
برای بازدید از میل خوئین به استان زنجان، شهرستان ایجرود، 60 کیلومتری جاده زنجان - بیجار، روستای خوئین مراجعه نمایید.
_01.jpg)
.jpg)
