ویلاتون، اجاره ویلا در شمال کشور

کاروانسرای سنگی از جاذبه های گردشگری شهر زنجان به حساب می آید که در آن منطقه، با نام ترکی داش کاروانسراسی (داش در زبان ترکی به معنای سنگ است) شناخته می شود. از آن جایی که در ساخت این بنا از سنگ به عنوان اصلی‌ترین مصالح استفاده شده، نام کاروانسرای سنگی بر آن نهاده شده است. کاروانسرای مذکور در خارج از بافت قدیمی شهر بنا گردیده و جزو قدیمی‌ترین بنا های موجود در شهر زنجان  به شمار می آید.

در سده یازده هجری قمری، شاه عباس صفوی دستور ساخت بنای مذکور را صادر کرد. در آن دوره، محل قرار گرفتن کاروانسرای سنگی در محور ارتباطی غرب به شرق بوده و در مقابل این بنا مزارع سرسبز و باغ های میوه حومه شهری به چشم می خورد. بنای مذکور به عنوان مکانی عام المنفعه فعالیت می کرد و با واقع شدن در مسیر جاده ابریشم از اهمیت بسیاری برخوردار بود.

از پلان چهار ایوانی برای ایجاد این بنا استفاده شده که در این نوع سبک معماری، چهار ایوان با حیاط مرکزی وجود دارد و از سالیان بسیار دور مورد استفاده قرار می گرفت. از جمله بنا هایی که دارای پلانی این چنینی بودند می توان به کاخ های اشکانی، عاشوری و بنا های مذهبی پس از ورود اسلام به ایران اشاره نمود. سقف کاروانسرای سنگی به صورت قوسی شکل ایجاد شده که نورگیر های مربعی شکل موجود در راس سقف ها، به عنوان تامین کننده نور فضا های داخلی کاربرد دارند. سطوح منحنی موجود در برخی قسمت ها توسط چینش مورب آجر ها در کنار هم ایجاد شده‌اند.

در یک طبقه، می توان تمام حجره های کاروانسرا را مشاهده نمود که گفته شده از سیستم خاصی برای پوشاندن آن ها استفاده شده است. این سیستم را برای پوشاندن حجره ها و قسمت های شترخان و انبار ها نیز به کار برده‌اند. از دیگر مصالح استفاده شده در این بنا می توان به ملات ساروج، آجر، ملات گچ، سنگ لاشه، قلوه سنگ و خاک که در قسمت زیرین دیوار ها قرار گرفته‌اند، اشاره نمود.

متاسفانه به مرور زمان بخش های زیادی از این کاروانسرا از بین رفت؛ تا جایی که امروزه تنها یک سوم از آن وجود دارد. همین قسمت کوچک نیز به عنوان تنها قسمت باقی مانده از کاروانسرا های تاریخی زنجان شناخته می شود و به همین خاطر اهمیت بسیار زیادی دارد.

 امروزه کاربری این مکان تغییر کرده و به عنوان یک رستوران سنتی مشغول خدمت رسانی به گردشگران می باشد.

کاروانسرای سنگی زنجان در سال 1377 با شماره ثبت 2128 به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.

برای بازدید از این مکان تاریخی به استان زنجان، شهر زنجان، خیابان خیام جنوبی یا جاده کمربندی زنجان به میانه، رو به روی ایستگاه راه آهن زنجان، بلوار شهید بهشتی مراجعه نمایید.