شهرستان طارم دارای چند آتشکده کهن است که با فاصله از هم و به صورت زیگزاگ واقع شدهاند. یکی از آن آتشکده ها، آتشکده گیلانکشه می باشد. این بنا را با نام چهار طاقی نیز می شناسند و محل قرار گرفتن آن بر روی بلندی های رو به رو رودخانه گیلانکشه است.
این آتشکده دارای ظاهری ساده می باشد و شبیه به دیگر چهار طاقی های کشور بنا شده است. از آن جایی که اثرات افروختن آتش بر روی دیوار های بنا باقی مانده، کاربری بنای مذکور به عنوان آتشکده که در منابع تاریخی نیز ذکر شده، اثبات می شود.
البته برخی نیز معتقدند در گذشته، در چهار طاقی های این منطقه آتش افروخته می شد تا خطر حضور دشمن به مردم رسانده شود. بر این اساس، نگهبان هایی احتمالا به صورت شیفتی، در این مکان حضور می یافتند و در صورت نیاز آتش روشن می کردند. زیگزاگی بودن محل ایجاد این بنا سبب می شد نگهبان ها بتوانند اخبار لازم را از شرقیترین نقطه شهرستان طارم به غربیترین نقطه آن برسانند.
این سازه یک فضای راست گوش و گنبددار دارد که از سوی قسمت جنوبی، ایوان کوچک طاقدار آن به چشم می خورد. بدون در نظر گرفتن ایوان، نقشه این آتشکده به صورت مربع می باشد. برای ورود به بنا، درگاهی کوچک در قسمت جنوبی تعبیه شده که در دیوار انتهایی ایوان قرار دارد. در گذشته، در قسمت شرقی بنا و کنار ایوان ورودی، پلکانی وجود داشته که امروزه بقایایی از آن دیده می شود. با استفاده از این پلکان امکان دسترسی به بخش های فوقانی آتشکده فراهم می گردید.
چند طاق نما با قوس جناغی و کار شده در ضلع های داخلی سازه دیده می شوند. هر یک از این طاق نما ها دارای یک طاقچه کوچک به شکل مثلث در قسمت بالای خود است. بر روی پلان مربعی شکل بنا، گنبدی قرار داده شده که چهار فیل پوش آن را نگاه داشتهاند.
هنوز مشخص نیست که کاربرد دقیق چهار طاقی های این بنا، به چه صورت بوده است. اما می توان به طور کلی بیان نمود این طاق ها برای برگزاری مراسم های مذهبی ویژه و انجام فعالیت های نجومی، تقویمی و خورشیدی مورد استفاده قرار می گرفتند.
قلوه سنگ و ملات گچی و آهکی، مصالحی هستند که برای ساخت این بنا مورد استفاده قرار گرفتند. اعتقاد مردم این منطقه بر این است که آتشکده گیلانکشه در دوره پیش از ورود اسلام به ایران بنا شده بود. ولی با توجه به خصوصیات معماری این بنا و دقت در عناصر جزیی به کار رفته در آن، این احتمال وجود دارد که چهار طاقی مذکور در دوره میانی اسلام بنا شده باشد.
برای بازدید از آتشکده گیلانکشه به استان زنجان، شهرستان طارم، جنوب روستای گیلانکشه، دامنه کوه های زیبای قافلانکوه مراجعه نمایید.